ژانر جنایی-معمایی از محبوب‌ترین ژانرهای سینمایی است که بهره‌مندی از حضور پلیس یا کارآگاه در روند قصه، از دلایل اصلی جذابیت آنهاست. فیلم‌های پلیسی، صحنه‌های زدوخورد، تیراندازی، تعقیب‌وگریزهای هیجان‌انگیز و دستگیری مجرمان را به تصویر می‌کشد. همچنین در این فیلم‌ها تماشاگر همواره دنبال قهرمان فیلم است که این قهرمان گاها همان پلیس یا کارآگاه موجود در فیلم است که لزوما نقش مثبتی ندارد. در ادامه به بررسی نقش‌های دوپلیس سینمای ایران می‌پردازیم.
- بیشتر بخوانید
- یادداشت‌های کوتاه منتقدان بر فیلم «مرد بازنده» محمد حسین مهدویان
- مرور کارنامه‌ی بازیگری و کارگردانی پیمان معادی؛ مردی برای تمام فصول
- مروری بر سکانس‌های بازجویی سینمای ایران
در تاریخ سینمای جهان همواره شاهد کاراکترهای ماندگار در نقش کاراگاه یا پلیس هستیم مثل «شرلوک هولمز» که همواره از جذابیت خاصی برخوردارند. در سینمای ایران نیز همواره از میان فیلم‌هایی که کاراکتر اصلی آنها یک پلیس است، دو فیلم «مرد بازنده» و «متری شیش و نیم» تصویری واقعی‌تر و متفاوت‌تر از آثار مشابه ارائه کرده‌اند. در ادامه به بررسی مختصری از تصویر دو پلیس ایرانی در دو فیلم «مرد بازنده» و «متری شیش و نیم» می‌پردازیم.
جواد عزتی | مرد بازنده
«مرد بازنده» فیلمی به کارگردانی محمدحسین مهدویان و تهیه‌کنندگی امیر بنان و کامران حجازی، محصول سال ۱۴۰۰ است. این فیلم درباره‌ی افسر پلیسی است که مسئول رسیدگی به پرونده‌ای رازآلود می‌شود و زندگی شخصی‌اش نیز تحت‌تاثیر آن پرونده قرار می‌گیرد. جواد عزتی در فیلم مرد بازنده نقش احمد خسروی، پلیس حوزه‌ی جنایی را ایفا می‌کند. احمد فردی تنهاست که دوست نزدیکی ندارد و چندان اخلاق خوبی ندارد؛ به‌طوری‌که مظنونین را همواره تحقیر کرده و کمی بددهن است اما او پشت چهره‌ی عبوسی که دارد گاهی دل‌سوز و مهربان می‌شود. عزتی در این فیلم نقش سرهنگی در آستانه‌ی بازنشستگی را ایفا می‌کند که مسئول رسیدگی به پرونده‌ای مشکوک به قتل می‌شود.
او در اجرایی قابل قبول به خوبی توانسته جزییات ظاهری و رفتاری این شخصیت از جمله حالات چهره، نحوه‌ی بیان دیالوگ‌ها و نوع راه رفتن را به تصویر بکشد. جواد عزتی با چالش بزرگی در ایفای این نقش روبه‌رو بوده؛ بازی در نقش فردی مسن که برای باورپذیری نزد مخاطب باید از تمام نقش‌های قبلی خود فاصله می‌گرفت و او این کار را به بهترین شکل انجام داده است. مخاطب هم رفتار او در مقام یک پلیس را باور می‌کند و هم درگیری‌اش در زندگی شخصی و مشکلاتی که در برقراری ارتباط با فرزندانش با آنها روبه‌رو است. تمام این عوامل از سرهنگ خسروی پلیسی ماندگار در ذهن مخاطبان ساخته است. رعنا آزادی‌ور، بابک کریمی و آناهیتا درگاهی از دیگر بازیگران این فیلم هستند.
پیمان معادی | متری شیش و نیم
«متری شیش و نیم» فیلمی به کارگردانی سعید روستایی و تهیه‌کنندگی سیدجمال ساداتیان محصول سال ۱۳۹۷ است. این فیلم درباره‌ی چند مامور پلیس مبارزه با مواد مخدر است که به‌دنبال دستگیری فروشنده‌ی بزرگ شیشه، ناصر خاکزاد هستند. پیمان معادی در این فیلم نقش صمد، افسر پلیسی را ایفا می‌کند که فرماندهی تیم مبارزه با مواد مخدر را بر عهده دارد. بازی پیمان معادی در نقش پلیسی خشن و متعهد یکی از بهترین نقش‌آفرینی‌های کارنامه‌اش است. صمد یک پلیس واقعی است، او با کلماتش متهمان را به رگبار می‌بندد و با آگاهی از نقطه‌ضعف آنها، جوابی که دوست دارد را از آنها دریافت می‌کند.
برای او وجدان و تعهدکاری در درجه‌ی اول اهمیت قرار دارد اما برخلاف سایر پلیس‌هایی که در سینمای ایران به تصویر کشیده شده، تک‌بعدی نیست. صمد به دور از هر شعارزدگی مانند سایر افراد جامعه دغدغه‌های خاص خود را دارد، هنگام عصبانیت اختیار خود را از دست می‌دهد و برای پیشبرد اهدافش، به دروغ هم متوسل می‌شود؛ همین امر او را تبدیل به یک پلیس واقعی و ماندگار در ذهن مخاطبان کرده است. پیمان معادی با درک صحیح از نقش و رعایت تمام ویژگی‌های رفتاری مورد نظر، توانسته یکی از بهترین و متفاوت‌ترین پلیس‌های ایرانی را به تصویر بکشد. نوید محمدزاده، پریناز ایزدیار و فرهاد اصلانی از دیگر بازیگران این فیلم هستند.
