نویسنده: فرهاد شادکام
وقتی مریلا زارعی در سال ۱۳۷۳ با فیلم «سلام سینما» به کارگردانی محسن مخملباف وارد سینما شد، کم‌تر کسی فکر می‌کرد روزی تبدیل به یکی از پرافتخارترین بازیگران زن تاریخ سینمای ایران شود. زارعی تاکنون شش مرتبه نامزد سیمرغ بلورین شده است و سه مرتبه توانسته این جایزه را به خانه ببرد. همچنین او یک‌مرتبه هم توانسته تا دیپلم افتخار این جشنواره را به دست آورد.
زارعی متولد ۲۵ فروردین ۱۳۵۳ است. او تسلط فراوانی در ایفای نقش‌های پیچیده دارد، چه این پیچیدگی‌ها احساسی باشند، مانند «کیفر» و چه پیچیدگی‌های احساسی با پیچیدگی‌های فیزیکی ترکیب شوند، مانند «شیار ۱۴۳». او حتی در ژانر هم نمی‌گنجد و همه‌نوع کاری، از درام تاریخی گرفته تا کمدی در کارنامه‌اش یافت می‌شود.
- بیشتر بخوانید
- همه چیز درباره فیلم «هناس» با بازی مریلا زارعی
- تصاویر اکران مردمی فیلم «هناس» با حضور مریلا زارعی
- نقد فیلم سینمایی «هناس» | طرحی از یک زندگیِ باشکوه
زارعی طی ۲۷ سال فعالیت سینمایی خود در ۴۷ فیلم، ۱۵ سریال و ۳ سریال نمایش خانگی حضور پیدا کرده است و برای ایفای نقش در اکثر آنها مورد تحسین منتقدان و مخاطبان قرار گرفته است. اگرچه زارعی بازی در سینما را از ۱۳۷۳ آغاز کرد، اما دیده شدن و درخشش خود را بیش از هرکس دیگری مدیون تهمینه میلانی و فیلم دو زن است. شاید حتی بتوان گفت تهمینه میلانی مدیون اوست، چراکه مریلا زارعی توانست همان زن قدرتمند و درعین حال ظریفی باشد که میلانی سعی داشت در فیلم‌های خود به نمایش بگذارد. در ادامه نگاهی به بهترین آثار یکی از بهترین بازیگران زن تاریخ سینمای ایران می‌اندازیم.
دختر![دختر]()
کارگردان: رضا میرکریمی
«دختر» فیلمی از رضا میرکریمی است که ششمین نامزدی سیمرغ بلورین را برای زارعی به ارمغان آورد. مریلا زارعی در نقش فرزانه از یک گذشته‌ی پیچیده رنج می‌برد. روبه‌روشدن او با برادرزاده‌اش، همانندروبه‌روشدن با خودش است. خواهرزاده و محدودیت‌ها و فشارهایی که توسط پدر (فرهاد اصلانی) بر او وارد می‌شود، یادآور زندگی تلخی است که خود فرزانه هم آن را طی کرده است. «دختر» داستان ستاره (ماهور الوند) فرزند کوچک‌تر احمد (فرهاد اصلانی) است که پس از مخالفت خانواده‌اش برای حضور در یک مهمانی، تصمیم می‌گیرد پنهانی از آبادان به تهران بیاید.
پدر به‌دنبال او عازم تهران می‌شود و دختر به عمه پناه می‌برد. این فیلم شاید در نگاه اول یک روایت ساده باشد اما اگر در آن و بیش از هرچیز در بازی درخشان فرهاد اصلانی و مریلا زارعی دقیق شوید، درخواهید یافت که همه‌چیز به آن سادگی که به نظر می‌آید نیست. اگرچه نقش‌آفرینی زارعی در «دختر»، شاید کار سختی به نظر نیاید چرا که او در این فیلم برخلاف «شیار ۱۴۳»، تغییر فیزیکی مشهودی ندارد؛ اما این‌چنین نیست و پیچیدگی‌های احساسی و درونی شخصیتی که او در این فیلم مقابل دوربین می‌برد، درست به همان اندازه پیچیده و سخت است.
شیار ۱۴۳![شیار-143]()
کارگردان: نرگس آبیار
شخصیت الفت که زارعی در این فیلم آن را مقابل دوربین نرگس آبیار می‌برد، به عقیده‌ی اکثر مخاطبان و منتقدان سینمایی، بهترین نقش‌آفرینی کارنامه‌ی مریلا زارعی است. او در این فیلم نقش یک مادر چشم به‌راه فرزند را ایفا می‌کند و درحالی‌که فکر می‌کند فرزندش مفقود شده است، چندتکه استخوان و یک جمجمه تحویل می‌گیرد. بازی زارعی در این فیلم را از دو جهت می‌توان بررسی کرد؛ جنبه‌ی ظاهری، فیزیکی و جنبه‌ی احساسی، درونی. منظور از جنبه‌ی ظاهری نقش، تغییر فیزیکی و گریم سنگینی که او در این فیلم تحمل کرده تا سال‌ها پیرتر جلوه کند و تغییر لهجه‌ی درخشان او، کاری که پیش از این فیلم در «چ» هم از خودش به نمایش گذاشته بود.
اما اصلی‌ترین و سخت‌ترین بخش بازی درخشان زارعی، بازی احساسی و درونی اوست. او در «شیار ۱۴۳» اخلاقیات و درونیات یک نسل از مادران سرزمینی جنگ‌زده را در خود جمع کرده است و تمام احساسات پیچیده و دردناک آنها را در هر کلمه‌ای که می‌گوید، بازتاب می‌دهد. زارعی برای بازی در این فیلم توانست برای دومین‌بار سیمرغ بلورین بازیگری را به کارنامه‌ی خود اضافه کند و جایزه‌ی ویژه‌ی جشنواره‌ی فیلم آسیا پاسیفیک را هم به دست آورد.
دست‌های خالی![دست-های-خالی]()
کارگردان: ابوالقاسم طالبی
«دست‌های خالی» در مهر ۱۳۸۶ به اکران درآمد که در آن مریلا زارعی با خسرو شکیبایی هم‌بازی شد. در خلاصه داستان این فیلم آمده است: « حوریه (مریلا زارعی) که سال‌هاست از اسارت پدرش، امیرحسین (خسرو شکیبایی) می‌گذرد، نسبت به خروج‌های بی‌موقع مادرش، مریم (فاطمه گودرزی) از منزل مشکوک است و این شک با تلفن‌های ناشناسی که به او می‌شود و در آنها از تصمیم مریم برای ارتباط با یک مرد دیگر صحبت می‌شود، افزایش می‌یابد».
زارعی برای بازی در این نقش، نامزد دریافت جایزه‌ی بهترین بازیگر نقش اصلی زن از یازدهمین دوره‌ی جشن خانه سینما شد. زارعی در این فیلم ناممکن را انجام می‌دهد و موفق می‌شود با وجود حضور بازیگر درخشانی به نام خسرو شکیبایی، همچنان در کانون توجه باقی بماند. بازی کردن در کنار بازیگران بزرگ همیشه یکی از اصلی‌ترین چالش‌های پیش‌روی یک بازیگر است و زارعی در «دست‌های خالی» به‌خوبی از عهده‌ی این چالش برمی‌آید. این فیلم نخستین و تنها همکاری زارعی با ابوالقاسم طالبی، کارگردان فیلم است.
سربازهای جمعه![سرباز-های-جمعه]()
کارگردان: مسعود کیمیایی
برای تعیین سطح کیفیت یک بازیگر باید به کارگردان‌هایی که او با آنها همکاری کرده است توجه نمود. آیا او توانسته با کارگردان‌های بزرگ، صاحب‌سبک و مولف هم‌عصر خودش همکاری کند یا خیر؟ در رابطه با زارعی و کارنامه‌اش، پاسخ این سوال مثبت است. زارعی با تمام کارگردان‌های مطرح زمان خودش همکاری کرده است. او سینما را با مخملباف آغاز کرد و پس از همکاری با کارگردان‌هایی مانند تهمینه میلانی و داریوش فرهنگ در سال ۱۳۸۲در فیلمی از مسعود کیمیایی حضور پیدا کرد.
«سربازهای جمعه» داستان تعدادی سرباز را روایت می‌کند که یک روز جمعه به همراه با گروهبان خود به شهر می‌آیند و درگیر حوادثی پیش‌بینی نشده، می‌شوند. زارعی در نقش خواهر یکی از این سربازها، حضوری کوتاه اما تاثیرگذار دارد. زنی بیچاره که با دست‌بندهای زندان برای وداع با جنازه‌ی مادرش به خانه ی پدری آمده است. زارعی برای بازی در این فیلم توانست نخستین نامزدی سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش مکمل زن را به کارنامه‌ی خود اضافه کند و با شکست دادن رقبا، آن را به خانه ببرد. او همچنین توانست تندیس زرین جشن خانه‌ی سینما را هم به دست آورد. «سربازهای جمعه» را شاید بتوان نخستین قدم جدی کارنامه‌ی سینمایی زارعی دانست. فیلمی که او را از یک بازیگر معمولی به بازیگر نقش‌های چالش‌برانگیز تبدیل کرد.
مانکن![مانکن]()
کارگردان: حسین سهیلیزاده
حسین سهیلیزاده «مانکن» را براساس فیلمنامه‌ای از بابک کایدان و به تهیه‌کنندگی ایرج مهام آن را برای نمایش خانگی ساخته است. «مانکن» یک درام اجتماعی و عاشقانه است که مریلا زارعی در نقشی که انتظارش را نداریم، می‌درخشد. زن میان‌سالی که در راه انتقام از عشق قدیمی‌اش سعی می‌کند تا پسر او را تصاحب کند. این سریال در بیست‌ومین دوره‌ی جشن حافظ در هشت بخش مختلف نامزد جایزه شد، اما فقط مریلا زارعی توانست تا جایزه‌ی بهترین بازیگر زن درام تلویزیونی را کسب کند.
زارعی که پیش از این تجربه‌ی سریال‌های تلویزیونی دیگری هم در کارنامه داشت، نخستین تجربه‌ی نمایش خانگی خود را از سر می‌گذراند و با این‌حال خیلی زود توانست با این چهارچوب اخت بگیرد و نیازهای آن را درک کند. زارعی که در این سریال برخلاف اکثر آثارش، نقش منفی را ایفا می‌کرد. او توانست باتوجه به چهارچوبی که در آن مقابل دوربین رفته و شخصیتی که برایش نوشته شده بود تا دقیقه‌ی آخر حضورش در سریال، هردفعه احساسی جدید را با شیوه‌ای جدید به مخاطب ارائه دهد و هرگز برای ثانیه‌ای تکراری و قابل پیش‌بینی نباشد.
زیر سقف دودی![زیر-سقف-دودی]()
کارگردان: پوران درخشنده
دومین همکاری مریلا زارعی با پوران درخشنده، سومین سیمرغ بلورین را برای او به همراه داشت. مریلا زارعی چهار سال پس از «هیس! دخترها فریاد نمی‌زنند»، یک‌بار دیگر در کنار پوران درخشنده قرار گرفت و این تنها زوج هنری‌ای نبود که او در این فیلم تشکیل داد. زارعی در این فیلم یک‌بار دیگر مقابل فرهاد اصلانی قرار گرفت تا یک‌سال پس از فیلم «دختر»، این دو بازیگر باردیگر به درخشش یک‌دیگر کمک کنند. «زیرسقف دودی» داستان زنی است که تلاش می‌کند تا با همسر و فرزندانش ارتباط برقرار کند ولی در واقع ناتوان می‌ماند.
همه‌چیز وقتی پیچیده‌تر می‌شود که خیانت هم وارد این رابطه‌ی زناشویی می‌گردد. همچنین این فیلم موفق به کسب سیمرغ بلورین بهترین چهره‌پردازی در سی‌و‌پنجمین جشنواره‌ی فیلم فجر شد. در «زیر سقف دودی» که یازدهمین فیلم سینمایی پوران درخشنده در مقام کارگردان است، علاوه‌بر مریلا زارعی و فرهاد اصلانی، بهنوش طباطبایی، شهرام حقیقت‌دوست، حسام نواب صفوی و آزیتا حاجیان هم نقش‌آفرینی می‌کنند. موسیقی این فیلم را کارن همایونفر ساخته و تدوین آن برعهده‌ی هایده صفی‌یاری بوده است.
هناس![فیلم هناس]()
کارگردان: حسین دارابی
«هناس» که نخستین‌بار در ۱۶ بهمن ۱۴۰۰، در چهلمین دوره‌ی جشنواره فیلم فجر به نمایش در آمد، یک‌بار دیگر به همه اثبات کرد که مریلا زارعی هنوز ادامه دارد. این فیلم داستان زنی است که تلاش می‌کند با چنگ و دندان زندگی خود را حفظ کند و آن را از طوفان نجات دهد. در فیلم هناس مریلا زارعی در نقش همسر شهید رضایی نژاد، یکی از شهدای ترور ظاهر شده است؛ زنی در تب و تابِ از دست دادن زندگی و همسرش. او در این فیلم باردیگر تخصص خود در حیطه‌ی بازی نقش‌های قدرتمند را به رخ می‌کشد؛ زنی عاشق و ظریف، اما در عین‌حال قدرتمند و محکم.
