قهرمانِ دیرهنگام | برترین‌های آدام درایور

نویسنده: فاطمه فریدن

پُوکرفِیس یا بی‌روح بودن چهره آدام درایور شاید هرگز این تصور را ایجاد نمی‌کرد که او را به چهره‌ای جدید و متفاوت در نقش‌های متعدد و خاص تبدیل کند. بازیگری که فرزند طلاق بوده، در دوران کودکی رفتارهای خطرناک و عجیب و غریب کرده و درواقع کم آتش نسوزانده است.

او با نام اصلی آدام داگلاس درایور با ریشه‌های اجدادی هلندی، آلمانی، ایرلندی و انگلیسی، بازیگری آمریکایی تبار است که در ۱۳ نوامبر ۱۹۸۳ در شهر سن دیو ایالت کالیفرنیا به دنیا آمد. آدام پس از مهاجرت در سن هفت سالگی به شهر میشواکا در ایالت ایندیانا در سال ۲٠٠۱ از دبیرستان فارغ‌التحصیل شد اما عجیب‌ترین تصمیم او در همین سال پیوستن به نیروی دریایی پس از حملات تروریستی ۱۱ سپتامبر بود. هم‌زمان با نام‌نویسی در موسسه (دانشکده) هنری جولیاردِ شهر نیویورک و رد شدن از سوی مسئولین آکادمی، این شبهه ایجاد شد که او هرگز نمی‌تواند هنرمند موفقی باشد. پس از چند سال خدمت در نیروی دریایی و مشکلات جسمی پیش‌آمده برایش با درجه عالی از آن‌جا فارغ‌التحصیل شد و باز هم با ثبت‌نام در موسسه هنری جولیارد  بالاخره پذیرفته شد اما همکلاسی‌هایش همچنان او را موجودی نچسب و خطرآفرین تصور می‌کردند.

در سال ۲۰۰۹ با ایفای نقشی یک قسمتی در سریال کمدی-درام غیرعادی‌های (The Unusual به کارگردانی نوآ هاولی فضای جدیدی را در هنرش تجربه کرد. همان سال برای بازی در سریال نظم و قانون (law& order) انتخاب شد. سال ۲۰۱۰ نقطه عطف دیگری برایش رقم خورد و با آل پاچینو در سریال تو جک را نمی‌شناسی (you don’t know jack) به کارگردانی لوینسون که پیش از این مرد بارانی را ساخته بود همبازی شد و توجه تماشاگران را به خود جذب کرد. درایور پس از بازی در چند اجرای تئاتری مانند کسب و کار می‌سیز وارن، در سال ۲٠۱۱ در فیلم لینکلن(Linkoln) کنار بازیگر محبوب منتقدان و علاقه‌مندان به سینما یعنی دنیل-دی لوئیس ظاهر شد و خودی نشان داد و ثابت کرده که دهه پیش‌ رو برایش دهه‌ای مملو از تلاش و تصاحب سکوهای موفقیت است.

درایور در آخرین بازی‌هایش آخرین دوئل و خاندان گوچی ساخته ریدلی اسکات (۲٠۲۱ و ۲٠۲۲) نیز خوب ظاهر شده و در خیلی از آثارش شانس قطعی از نگاه منتقدان و تماشاگران برای ربودن اسکار را داشته اما در نهایتِ شگفتی این اتفاق برایش رقم نخورده است. با وجود آن اگر بنا را بر شانس و اقبال بگذاریم، درایور در طول بازیگری‌اش بخت آن را داشته که با کارگردانان بزرگی مثل اسکورسیزی، آبرامز و جارموش همکاری کند و با یکه‌تازی تمام یک بار برنده جام ولپی (قلب‌های عاشق ۲٠۱۴) از جشنواره ونیز، سه بار نامزدجایزه امی، دو بار کاندیدای گلدن‌گلوب، دو بار نامزد جایزه اسکار (نقش اصلی: داستان ازدواج ۲٠۱۹ و نقش مکمل : بلکککنزمن ۲٠۱۸) برای دریافت بهترین بازیگر مرد شود و یک بار نیز جایزه پام اسپرینگ در بخش جوایز بهترین بازیگر مرد را به خانه ببرد. برای درایور اما هنوز فرصت باقی ست که ظرفیت‌های دیگری از خودش را در نقش‌های متفاوت دیگری نشان دهد.

• بیشتر بخوانید
• دختر غمگین سینمای مستقل | برترین‌های میشل ویلیامز
• برترین‌های مارگو رابی | یک‌شبه ره صدساله رفتن
• برترین‌های کالین فارل | ایرلندی در هالیوود

 

جنگ ستارگان: نیرو برمی‌خیزد (شناخته می‌شود) ۲۰۱۵ | ستیز با اهریمن

• ژانر: علمی، ماجرایی

• کارگردان: جی جی آبرامز

• IMDB: 7.8

دستاورد این فیلم برای درایور علاوه بر بازی تکنیکی و دوباره دیده شدن، فروش دو میلیون دلاری در گیشه و همراه شدن با بازیگرانی مثل هریسون فورد، کری فیشر، مارک همیل، اسکار آیزاک، دیزی ریدلی و… بود که دوباره نامش را سر زبان‌ها انداخت. ماجرای فیلم که به نوعی دنباله جنگ ستارگان به حساب می‌آید درباره سی سال پس از بازگشت جدای-بازگشت جدای (۱ ۹۸۳)- است و داستان ری، فین، پودامرون و هان را سولو را روایت می‌کند که در پی یافتن لوک اسکای واتر هستند و همان زمان با مقاومت و جنگیدن فردی به نام «جنرال لیا» و مبارزات بی‌وقفه او مواجه می‌شوند. این فیلم توسط لارنس کاسدالِ نویسنده به همراه جی.جی.آبرامز از روی نسخه دست‌نویس مایکل آرندت بازنویسی شده است.

درایور با کاراکتر «کایلی» در این اثر، جنگنده، خشن و منفی به نظر می‌آید ولی صورتی فرمی و بیرونی از نحوه بازی‌اش ارائه می‌کند که با نقش‌های سابقش فرق دارد و به سبب آن قادر شده است انواع کاراکترها را در کارنامه کاری‌اش ثبت کند. فیلم درنهایت به یکی از بهترین آثار از نگاه منتقدان تبدیل می‌شود و با فروش ۲ میلیارد دلار عنوان پرفروش‌ترین فیلم سال ۲٠۱۵ را از آن خود کرد. همچنین در دوره هشتاد و هشتم جشن اسکار نیز در پنج رشته کاندیدا شد. بار نوستالژیک شدن فیلم نیز بر دوش جان ویلیامز بود که آهنگسازی سری‌های قبلی جنگ ستارگان را ساخته بود و در این‌جا نیز خاطرات تماشای اولین فیلم را برای ما تداعی می‌کرد.

 

پترسون ۲۰۱۶ | شاعرانه زیستن

• ژانر: درام، رمانتیک

• کارگردان: جیم جارموش

• IMDB: 7.3

نام جیم جارموش به‌عنوان کارگردانی متفاوت‌ساز به قدری برای هر بازیگری دارای جذابیت است که او را شیفته بازی در نقشی از ساخته‌های این کارگردان کند. درایور با بازی در نقش راننده‌ای شاعر به نام پترسون که همواره دفترچه یادداشتی برای نوشتن همراهش است در جوار گلشیفته فراهانی، برگ دیگری از نوع بازی‌اش را رقم زد. اگرچه یکنواختی ظاهری این نقش با کاراکتر رونالد در فیلم مرده‌ها نمی‌میرند ساخته جارموش در آنِ  واحد به چشم برخی رسیده اما درایور پاساژهایی را برای مجزا شدن این دو نقش از همدیگر در نظر می‌گیرد تا نهایتا سکوت و درون‌گرا بودن، جزء ذاتی و باطنیِ  نقش‌هایش نشود. برخلاف ادعایی که برخی منتقدین بر رمانتیک بودن نقش درایور در فیلم داستان ازدواج دارند، به نظر می‌رسد او یکی از شاعرانه‌ترین و درونی‌ترین بازی‌هایش را در همین فیلم ارائه کرده است.

پترسون یکی از بخت‌های مهم جشنواره کن ۲٠۱۶ بود و در بخش‌های بهترین بازیگری مرد و زن کاندیدا شد. فرم روایی متفاوتِ آمیخته در روابط انسانی و نسبت آن با حضور یک سگِ حسود در شمایل یک کاراکتر کنار زوجی خوشبخت و آرام، معیارهای توجه بینندگان و منتقدان اروپایی در رویارویی با فیلمی متفاوت را افزایش داد.

 

سکوت ۲۰۱۶ | فرار از ایدئولوژی

• ژانر: درام، تاریخی

• کارگردان: مارتین اسکورسیزی

• IMDB: 7.1

فیلم سکوت کار مشترک جی کاکس و مارتین اسکورسیزی است که بر اساس رمان سکوت از اندرو شوساکو نوشته شده است. فیلم در سال ۲٠۱۶ تولید شده و آدام درایور در کنار اندرو گارفیلد، لیام نیسن، تادنا بوآسانو و… به ایفای نقش یک یسوعی کاتولیک پرداخته است.

داستان فیلم درباره دو کشیش مسیحی است که قصد دارند برای پیدا کردن استاد کاتولیکِ گمشده‌شان به ژاپن سفر کنند و از این طریق با گسترش دین مسیحیت، جویای احوال کسانی شوند که طی سال‌های گذشته پنهانی به این دین گرایش پیدا کرده‌اند. آدام درایور در نقش فرانسیسکو گارپه تلاش می‌کند از لایه‌های گذشته‌اش خارج شود و پتانسیل‌های بیشتری از خودش نشان دهد، نقشی خاص که برایش جای کار بسیار داشته است.

اسکورسیزی بعد از چندین سال بالاخره توانست این فیلم را با تاخیر و وجود انواع و اقسام نظرات و نگاه‌ها به دین و ایدئولوژی بسازد. هرچند این اتفاق نکته‌ای را مشخص می‌کند که تولید فیلم‌هایی با تم و زمینه مذهبی همواره با چالش‌های فراوانی روبرو بوده است. با این حال اما این درون‌مایه همیشه یکی از دغدغه‌های اسکورسیزی در حکم کارگردانی فعال و ایده‌پرداز پس از آخرین وسوسه مسیح (۱۹۸۸) و کندان (۱۹۷۷) است. فیلم با وجود نامزد شدن و کسب جایزه بهترین فیلمبرداری و تحسین انستیتوی فیلم آمریکا و یکی از بهترین فیلم‌های سال اما در فروش گیشه چندان اقبال عمومی به دست نمی‌آورد.

 

نژادپرست سیاه (بلکککنزمن) ۲۰۱۸ | طرح یک مساله جهانی

• کارگردان: اسپایک لی

• ژانر: کمدی، درام

• IMDB: 7.5

فیلم نژادپرست سیاه چندمین کار اقتباسی است که آدام درایور در آن نقشی بسیار خاص‌تر از سایر نقش‌هایش ایفا می‌کند. فیلم بر اساس روایت سیاه کلانسمن نوشته شده است و جان دیوید واشنگتن در آن نقش یک افسر پلیس سیاه‌پوست را در آن ایفا می‌کند.

چنان‌چه فیلم را تحت‌تاثیر جریانات سیاسی و اجتماعی جهان طی دهه‌های اخیر در مورد مقوله نژادپرستی و اثرات بر جهان حاکمیت ندانیم ولی به جدیت می‌توان گفت یکی از صریح‌ترین و جاه‌طلبانه ترین اثر سینمایی اسپایک لی در مقام کارگردانی پرسابقه و باتجربه است. اسپایک لی با روایتی جذاب، کمیک و اندکی آزاردهنده از موضوع نژادپرستی تلاش می‌کند کمی پا را فراتر بگذارد و نسبت به آثاری از این دست به لحاظ شکل طرح داستان و بازی گرفتن از بازیگران جلوتر باشد.

داستان در دهه ۱۹۷٠ رخ می‌دهد و درباره نفوذ دو افسر پلیس به شبکه نژادپرستی  «کوکلاس کلان» است. درایور در نقش فیلیپ زیمرمن این بار در نقشی کمدی و پر از جزئیات ظاهر می‌شود و به همراه ران استالوث زوج جذابی را شکل می‌دهند که با وجود آن دو از تلخی مضمونی روایت در کل یک فیلم  داستانی کاسته می‌شود. بازی درایور در این نقش نهایتا کاندیدا شدن بهترین بازیگر مرد در جشن آکادمی اسکار در سال ۲٠۱۸ را برایش به ارمغان می‌آورد. این فیلم در زمان خودش بسیار مورد توجه قرار می‌گیرد و به‌عنوان اثری منتخب در بخش کسب طلای کن دوره نود و یکم با دیگر آثار رقابت کرد.

 

داستان ازدواج ۲۰۱۹ | جدال بر سر هیچ

• کارگردان: نوح بامباخ

• ژانر: درام، رمانتیک

• IMDB: 7.3

دومین همکاری آدام درایور با نوآبامباک (نوح بامباخ) رفیق دیرینه‌اش در فیلم داستان ازدواج شکل می‌گیرد که دست‌آورد بزرگی را برایش در بر دارد و او را در نهایت نامزد بهترین بازیگر نقش اول مرد در آکادمی اسکار می‌کند. بابام در این فیلم به یکی از مهمترین دغدغه‌های اجتماعی و خانوادگی یعنی طلاق می‌پردازد که با دقتی فزاینده از زاویه جدیدی به آن پرداخته شده است. بودجه ۱۸ میلیون دلاری برای فیلمی درام که فضای جدال، دادگاهی و خانواده بر آن سنگینی می‌کند و به قطع ارتباط قلبی و عاطفی دو هنرمند ساکن نیویورک پرداخته شده، در نهایت این شانس را داشته که در اکران عمومی نیز مورد استقبال منتقدان سینما در سایت متاکریتیک قرار گیرد.

بامباک در این فیلم می‌کوشد تصویری تاثیرگذار از گذشته و تجربیات شخصی‌اش طلاق را در اختیار کاراکترها بگذارد و شاید به همین علت است که بازی درایور و پارتنرش اسکارلت جو هانسن به‌ویژه زمانی که پس از مشاجرات طولانی یکدیگر را ملاقات می‌کنند، بسیار باورپذیر و قابل درک از کار درآمده است. هرچند بامباک در این فیلم برای بخش کارگردانی جایزه اسکار کاندید نمی‌شود اما اعتمادش به درایور سبب شد که یکی از بهترین نقش‌های عمرش را پس از سال‌ها هنرپیشگی ایفا کند‌‌؛ نقشی به‌ظاهر ساده ولی مملو از پیچیدگی‌های درونی.

 

گزارش ۲۰۱۹ | افشای حقایق

• ژانر: درام، سیاسی، تریلر

• کارگردان: اسکات برنز

• IMDB: 7.2

ایفای نقش شخصیت دنیل جونز در فیلم گزارش وجوه دیگری از توانایی‌های نهفته درایور را به نمایش گذاشت. این فیلم که بر اساس واقعیت ساخته شده درامی از منظر موضوعی چشمگیر است ساخته‌ی اسکات بُرنز (کارگردان) و استیون سودربرگ (تهیه‌کننده) از سینماگران شاخص و شناخته‌شده جهان. داستان فیلم درباره یک مامور F.B.I به نام جونز است که به دستور رئیسش باید چگونگی اتفاقات رخ داده در واقعه ۱۱ سپتامبر و مفقود شدن صداهای ضبط شده از بازجویی‌های افراد القاعده را ردیابی کند و پرده از اسرار  مخفی شده بردارد.

جونز نقشی جالب‌توجه است که درایور در کنار بازیگر مکملش آنت بنینگ توانسته به خوبی در عمق آن بدرخشد و کشف و دریافت‌های شهودی خودش را به نحوی  زیرپوستی نمایش دهد. اسکات زی برنز که پیش از این نویسنده فیلم‌هایی مثل اولتیماتوم بورن و عوارض جانبی بوده، در اینجا به درایور اعتماد می‌کند و نقشی نه‌چندان ساده را به او می‌بخشد. فیلم در آخر موفق به نامزد شدن در بخش هنرپیشه مکمل زن می‌شود و همچنین  جایزه سیدنی لومت نیز به دلیل صداقت موجود در موضوع داستان و افشاگری موردی تاریخی به آن تعلق می‌گیرد.

 

خاندان گوچی ۲۰۲۲  | رقابت در کسب قدرت

• کارگردان: ریدلی اسکات

• ژانر: درام، جنایی

• IMDB: 6.6

فیلم خاندان گوچی در ژانر درام، جنایی، زندگی‌نامه‌ای و رمانتیک (عاشقانه) ساخته جدید ریدلی اسکات است که توسط روبرتو بنتیونا و بکی جانستون با اقتباسی از کتاب خانه گوچی(۲٠٠۱) به قلم سارا گی فوردن به نگارش درآمده است. آدام درایور در این فیلم نقش مائوریتسیو گوچی را بازی می‌کند که مسأله‌ای مثل جدال و تغییرات در روابط عاشقانه‌شان در پایان کار به نزاعی خانوادگی تبدیل می‌شود و دست‌آخر پس از مجموعه‌ای دعوا و درگیری‌ بر سر کسب قدرت و برندسازی سبب‌ساز به وجود آمدن برندی به نام گوچی می‌شود.

گوچی که دراصل نمادی از قدرت، مُد، ثروت و حکومت بر دیگر برندهاست، تصویری اشباع شده از عصیان، تجمل و نزاع‌های پیاپی در خانواده‌ای سلطنتی و تجملی ست. هرچند بازی روان و پخته درایور در کنار لیدی گاگا کمتر دیده شد و درنهایت منتقدان بازی گاگا و جرد لتو را پسندیدند اما او در نقشی به‌ذات دشوار، ایفای یکدست و دیدنی داشت. بودجه ۷۵ میلیون دلاری صرف شده برای ساخت فیلم خیلی موثر نبود و در گیشه بسیار پایین‌تر از حد انتظار فروخت جوایزی که نصیب فیلم شد نیز علاوه بر کاندیداتوری بخش چهره‌پردازی در بفتا(۲٠۲۲) بیشتر از همه نگاه‌ها را به لیدی گاگا در بخش نامزدی بهترین بازیگر زن درام در اسکار و بفتا (۲٠۲۲) جذب کرد.