مترجم: مطهره جلاییزاده
اگر کمی به این موضوع فکر کنید، متوجه میشوید که واقعا دیوانه کننده است! در قرن گذشته، از زمان وینسور مککی و انیمیشن فانتاسماگوری فرانسوی، برای اولین بار نقاشیهای متحرک بر پردهی سینما به یک سرگرمی محبوب تبدیل شدند. البته که انیمیشنها به ما چیزهای زیادی یاد دادند. از موشهای هدایتکنندهی کشتی بخار و روباههای ناقلای استاپموشن گرفته تا خب، شما بگین: هفت کوتولهی آوازخوان، نوجوانان ژاپنی پیشگو، گربههای انسان نمایی که با فرهنگ مخالفند، سه قلوهای فرانسوی آوازخوان، موجودات نیمه انسان و شیاطین مغرور شناخته شده، رباتهای نجاتدهندهی بشریت، خانوادههای ابرقهرمانی، بخشهای عاطفی و احساسی مغز یک دختر جوان، موجودی ناآشنا به نام توتورو.
در واقع چیزی که زمانی برای کودکان به عنوان یک حواسپرتی سینمایی محسوب میشد، اکنون به رسانهای کاملا خلاقانه و از نظر احساسی پرآوازه تبدیل شده و ثابت کرده میتواند به اندازهی هر لایو اکشنی مخاطب بالای ۱۸ سال را هدف قرار دهد. (مثل فیلم جذابی به نام آنومالیزا که جایگزین باورنکردنیای برای فیلمهای”بزرگسالان” و با حضور بزرگسالان واقعی بوده است.)
پس انتخابهامون رو برای ۴۰ انیمیشن برتر تاریخ به صورت معکوس، برایتان معرفی میکنیم. (و از ویژگیها و تعداد کمی راهحل کوتاه که خیلی خوبه که دیگه بر اونها اعمال نشه صحبت خواهیم کرد.) انیمیشنهایی که می توانند مرزهای خطوط ترسیمی، پیکسلهای کامپیوتری، یا عروسکهای خیمهشببازی را برای دوستداران فیلم جابهجا کنند. اینها همانهایی هستند که ما را میترسانند، به حرکت در میآورند، از خنده رودهبر میکنند و بهمون یادآوری میکنند که تماشای کارتونها،انیمیشنها و غیره در کنار جمعیت، چقدر سرگرمکننده و هیجانانگیز است.
۴۰. رنگو ۲۰۱۱ (Rango)
-
کارگردان: گوروربرینسکی
-
IMDB: 7.2
بعد از اینکه جانی دپ و گور وربینسکی کارگردان مجموعه فیلمهای دزدان دریایی کارائیب همکاریشان را با هم به اتمام رساندند، برای این انیمیشن خیالی و عجیبوغریب غربی دوباره با هم شروع به همکاری کردند. این انیمیشن دربارهی مارمولکی خانگی است که در شهری بیابانی گیر افتاده و از روی بیمیلی تبدیل به ناجی آن می شود. رنگو در این فیلم به همه چیز اشاره میکند، از تصاویر فیلم «مرد بدون نام» کلینت ایستوود گرفته تا تصاویر فیلم ترس و نفرت در لاسوگاس ساخته ی خود دپ. اما چیزی که دیدن این فیلم را ضروری میکند، شوخیهای بصری سورئال و لحن خشک و بیروح آن است. همچنین این فیلم شبیه نسخهی کارتونی کمدی برادران کوئن است.
۳۹. کورالاین ۲۰۰۹ (Coraline)
-
کارگردان: هنری سیلیک
-
IMDB: 7.7
انیمیشن کابوس پیش از کریسمس لحظات نگرانکنندهی خودش رو داشت، اما کتاب اقتباسی هنری سیلیک نوشتهی نیل گیمن کاملاً ترسناک است. شخصیت اصلی فیلم که از پدر و مادر بیتوجه خود ناامید شده است، راهی به دنیای خیالی پیدا میکند که در آن هر کسی را که در دنیای خودش میشناسد، جایش را به یک نسخهی شادتر اما تو خالی داده است و چشمهایش تبدیل به دکمههای مشکی سخت شده است.
در رسانههای دیگر این موضوع ممکن است با تمام وجود وحشتناک باشد (به نوجوانانِ فیلم حملهی جسد دزدها فکر کنید) اما استاپموشن سیلیک و استفاده ماهرانهاش از فضای سهبعدی تا حدودی ما را از این مسئله دور میکند، طوری که مجبور نباشیم از میان انگشتانمان آن را تماشا کنیم. البته که همچنان ممکن است گاهی رویمان را بر میگردانیم.
۳۸. انیمیشن تار شارلوت ۲۰۰۶ ( Charlotte’s Web)
-
کارگردان: گری وینک
-
IMDB: 6.3
رمان کودکانه و دوستداشتنی ئی.بی. وایت دربارهی خوکی به نام ویلبر و دوست عنکبوتش شارلوت است که توسط برادران شرمن تبدیل به انیمیشنی موزیکال با آوازهایی بهیادماندنی شد. (مری پاپینز، کتاب جنگل) هیچکس موشی به نام تمپلتون را که در حال رقصیدن در بازار است و بر روی زبالهها غوطهور میشود و میخواند: “بازار اسمورگاسبورگ یک بازار به تمام معناست، ارگاسبورگ-اورگاسبورگ!” را هرگز فراموش نمیکند. با اینکه این فیلم در مورد داستانی کوچک از جادو در مکانی غیرمنتظره است و بخش بزرگی از لطافت و غم و اندوه کتاب وایت را حفظ میکند اما به نظر میرسد او از این فیلم متنفر بوده است.
- بیشتر بخوانید
- بهترین انیمه های سینمایی و سریالی | نقاشی خیال و اکشن
- معرفی برترین فیلم های کمدی قرن جدید
- برترین فیلم های ابرقهرمانی تاریخ سینما
- هیولای تشنه به خون | برترین دراکولاهای تاریخ سینما
- برترین فیلم های اکشن تاریخ سینما
۳۷. انیمیشن مدفن کرمهای شبتاب 1988( Grave of the Fireflies)
-
کارگردان: ایساپو تاکاهاتا
-
IMDB: 8.5
خیلیها استودیوی انیمیشنسازی ژاپنی و بسیار تاثیرگذار جیبلی را با هنرهای هایائو میازاکی بنیانگذار افسانهای آن مرتبط میدانند. البته که شریکش ایسائو تاکاهاتا نیز فیلمسازی بسیار سرسخت است. این انیمیشن درام در مورد ویرانیهای جنگ جهانی دوم است، که در آن یک برادر نوجوان و خواهر کوچکش باید یاد بگیرند پس از نابود شدن شهرشان توسط بمبافکنهای آمریکایی چگونه زنده بمانند.
فیلم مدفن کرمهای شبتاب احتمالاً در بالاترین نقطه در خصوص انیمیشنهای بزرگسالان باشد. این فیلم ممکن است روی کودکان تمرکز داشته باشد، اما داستانی عمیقاً تقویت شده از جنگ و فقدان با حالوهوایی از ناامیدی و خشم است. آخرین فیلم پیکسار اشک شما رو هم در آورد؟ خب پس این یکی قلب و روح شما را خواهد شکافت.
۳۶. انیمیشن سیارهی شگفتانگیز ۱۹۷۳ (Fantastic Planet)
-
کارگردان: رنه لالوکس
-
IMDB: 7.7
این تمثیل اغواکنندهی رنه لالوک Rene Laloux پویانمای فرانسوی در عین زیبایی و خشونت دل خراش، بارها برای موسیقیهای متن فلایینگ لوتوس و مدلب تهیهکنندهی مشهور هیپهاپ، الهامبخش بوده است. طراحی هنری عجیب و غریب و سبک منحصربهفرد این انیمیشن به شیوهی کات اوت (استاپموشنی که با برشهای کاغذ ساخته میشود) تا به امروز هنوز هم بینندگان کنجکاوش را به وجد میآورد.
همچنین موسیقی متن ترسناک و عجیب آلن گوراگر نیز لحن اسرارآمیزی را ایجاد میکند که به ندرت در یک موسیقی شنیده میشود. این انیمیشن دربارهی موجودات فضایی بلند با پوستی لاجوردی به نام تراگها است که انسانها را به عنوان حیوانات خانگی نگه میدارند و با بیتفاوتی از آنها سو استفاده میکنند. بنابراین معانی نهفته در آن آنقدر هم کم اهمیت نیست. از طرفی زیبایی شناسی نوآورانهی آن، به تنهایی میتواند این فیلم را برای قرار گرفتن در لیست علاقهمندیهایمان و غیره واجد شرایط کند.
۳۵. انیمیشن راز نیمح ۱۹۸۹ (The Secret of NIMH)
-
کارگردان: دان بلات
-
IMDB: 7.5
در اواخر دههی ۱۹۷۰ دان بلات که بعد از سرخوردگی بابت نپذیرفتن پشتکار خلاقانهاش در بارهی انیمیشن خانهی موش، کار کردن با دیزنی را کنار گذاشته بود، اولین کارگردانی فیلم بلندش را با داستان پندآموزی دربارهی یک موش بیوه که باید خانهی خانوادگیاش را جابهجا کند تا یک کشاورز آن را نابود نکند ساخت.
این ماجراجویی باعث شد تا بفهمد، چه بلایی سر شوهر دوستداشتنیاش که بخشی از آزمایشهای خطرناک دولت بر روی موشها بود آمده است. براساس گفتههای رابرت سی کتاب راز نیمح اوبرین، شرحی از بدیهای آزمایش بر روی حیوانات را نشان میدهد که به شجاعت مادران بیوه در قالب یک فیلم اکشن-ماجراجویی مهیج و هوشمندانه ادای احترام میکند. در آخر این انیمیشن تبدیل به معیاری ناشناخته برای کودکان حساس دههی هشتاد شده بود.
۳۴. انیمیشن بالا ۲۰۰۹ (Up)
-
کارگردان: پیت داکتر
-
IMDB: 8.3
اگر کلمهی «گریهآور» را در دیکشنری پیدا کنید، به یاد سکانس ماندگاری که این فیلم (محصول شرکت پیکسار) را شروع میکند، میافتید (یک ازدواج بی کم و کاست در کمتر از چهار دقیقه) در واقع این سکانس باید اولین چیزی باشد که به نمایش گذاشته میشود.
داستان دوستی غیر منتظرهی بین یک پسر کوچک و پیرمردی تنها (با خانهای که به هزاران بادکنک وصل شده، سگهای سخنگو، یک بالن قدیمی و دعواهایی که غیر منتظره به وجود میآید) به نوعی واقعگرایی شگفتانگیزی است که به سوژهاش ثابت میکند که آنقدرها هم برای ماجراجویی خیلی پیر نبوده است. انیمیشن بالا (UP) نامزدی جایزهی اسکار بهترین فیلم را به دست آورد و تبدیل به اولین فیلم انیمیشنی شد که جشنوارهی پر افتخار فیلم کن را با انیمیشنی غافلگیرکننده و طنین احساسی عمیقش تحتتاثیر قرار داد؛ صد البته که تعجبی هم ندارد.
۳۳. انیمیشن قلعهی متحرک هاول ۲۰۰۴ (Howl’s Moving Castle )
-
کارگردان: هایائو میازاکی
-
IMDB: 8.2
هایائو میازاکی استاد ژاپنی در این داستان جنگ ستیزانه به شکل ماهرانهای حساسیتهای شرقی و غربی را به هم وصل می کند. این انیمه تا حدودی از رمانی به نویسندگی دایانا وین جونز اقتباس شده است. قلعهی متحرک هاول یکی از خلاقانهترین ساختههای استودیو جیبلی را به نمایش گذاشته است. قلعهای متحرک به شکل ماشین بخار که توسط آتشی حاضر جواب قدرت میگیرد و یک جادوگر جنگجو آن را اداره میکند.
این فیلم که زیباییشناسی اروپای قدیم را به واسطهی نگرش شرقی به تصویر می کشد، از لحاظ بصری داستان عاشقانه ای شگفتانگیز است و همچنین تلفات انسانی و زیست محیطی جنگ را به شکل قابل توجهی متهم میکند. در این انیمیشن پیت داکتر پویانمای شرکت پیکسار بر دوبلهی انگلیسی آن نظارت داشت و آن را با افراد با استعداد و قدرتمند در عرصهی آواز از جمله لورن باکال، کریستین بیل، امیلی مورتیمر و بیلی کریستال کامل کرد.
۳۲. انیمیشن سهقلوهای بلویل
سیلوین شومه فرانسوی که در صحنههای تئاتر عصر جاز و کمدیهای صامت آموزش دیده بود با به جریان انداختن اتفاقهای قدیمی که شامل گنگسترهای آمریکایی، مسابقهی دوچرخهسواری به دور فرانسه و سه خواهر معروف عجیب غریب میشود، به چیزهای غیر معمول و قدیمی برای به نمایش گذاشتن یک صحنهی جرم شدت بخشید. این فیلم آهنگی بهیادماندنی و شوخطبعی فیزیکی کنایهآمیزی دارد که نباید از آن چشمپوشی کرد اما جذابترین ویژگی خاص آن، لذت چیدن قطعات متحرک – تردمیلی کار راهانداز، برنامهی روزانه، یک آهنگ و تماشای حرکت آنهاست.
۳۱. فیلم فریتز گربه ۱۹۷۲ (Fritz the Cat )
-
کارگردان: رالف بکشی
-
IMDB: 6.2
اقتباس رالف بکشی از جنون موجود در کتاب رابرت کرامب که در مورد گربهی انسان نمایی است که به مواد مخدر، درگیری با پلیس و روابط نامشروع علاقه داشت، اعترافی بینقص در رابطه با طنز تلخ و گزندهی کمیکهای زیرزمینی بر روی پردهی سینما بود. (کرامب به خاطر عدم علاقهاش به فریتز در نهایت او را توسط یک یخشکن کشت.) وجه تمایز این انیمیشن به عنوان اولین کارتون با رتبهی X این است که از نگاه انسانگرایانهاش روی ابعاد بیشتری از ساختارشکنی در آمریکای دورهی نیکسون (ریچارد نیکسون رئیس جمهور آمریکا) تسلط دارد.
البته که تجربهی بد مصرف مواد در طولانی مدت، به هیچ وجه یک محرک اجتماعی ساده نیست. او از طریق گربههای چاق اجتماعی (که به عنوان گربههای چاق واقعی شناخته میشوند) و پیشرویهای سادهلوحانهیشان که منبع اصلی فیلمهای جنسی نیمهشبها هستند، پوچگرایی و لذتگرایی بی هدف را به طور یکسان مورد هدف قرار میدهد.
۲۹. فیلم شگفتانگیزان The Incredibles) 2004 )
-
کارگردان: برد برد
-
IMDB: 2004
تاکنون بتمنهای کریستوفر نولان توانسته فیلمهای ابر قهرمانی را به جاهای تاریکی بکشاند و دنیای سینمایی مارول آنها را به شکلی افسانهای در هم بپیچد، اما ارائهی پیکسار از مبارزه با جنگجویان شنل پوش، آنها را خلاقانهتر و سرگرم کنندهتر از آنچه که تا حالا بودهاند کرده است.
داستانهای ابر قرمانی بیشماری هستند که به خاطر خطاهای انسانی با واکنشهای عمومی مواجه میشوند اما برد برد نویسنده و کارگردان انیمیشن غول آهنی سعی کرده است تا کمیکهای بیپایانی در مورد عملکرد ابرقهرمانهایی که تلاش میکنند معمولی به نظر برسند، محافظهکار باشند و در طبقهی متوسط جامعه جای بگیرند بسازد. شگفتانگیزانی که وقتی بلاخره آنها را برای عملیات فرا میخوانند با هیجان و آزادی بسیاری که در درونشان وجود دارد، برای نجات دنیا بیشتر تلاش میکنند. به خاطر داشته باشید؛ خانوادهای که با هم با ابر شرورها مبارزه میکنند، در کنار هم باقی خواهند ماند.
۲۸. فیلم شلوار اشتباهی ۱۹۹۳ (The Wrong Trousers)
-
کارگردان: نیک پارک
-
IMDB: 8.3
والاس مخترع بیصبر و سگ وفادارش گرومیت، یکی از بهترین زوجهای کمدی بر روی صفحهی سینما هستند. و آنها در حالی که با پنگوئن مسلح به شلوار روباتیک مبارزه میکنند، بهترین حالت خود را مثل دستان سازندهی آنها که بدن پلاستیکیشان را با حوصله شکل میدهند، به نمایش می گذارند. نیک پارک و همکارانش در شرکت آردمن مسئول ساخت فیلم کلاسیکی به نام مصاحبه با حیوانات هم بودند که در آن حیوانات باغوحش صادقانه در مورد مزایای زندگی پشت میلههای زندان صحبت میکنند و توانستند همهی اجزای پرزحمت محیط مینیاتوری این دو فیلم را، حتی جزئیات کاغذ دیواری کلبهی دنج بریتانیاییشان را به تصویر بکشند.
۲۶. انیمیشن بامبی ۱۹۴۲ (Bambi)
-
کارگردان: جیمز آلگار و ساموئل سی آرمسترانگ
-
IMDB: 7.3
در تاریخ دیزنی لحظات فراموشنشدنی یا بدنام کمی مثل تیر خوردن مادر بامبی توسط یک شکارچی و رها کردن بچهی حنایی کوچک شیرینش به حال، خود وجود دارد. اما چیزی که ممکن است مردم فراموش کنند این است که بامبی، سمبلی زیبا و شورانگیز از زندگی است که باید مرگ را بپذیرد ولی فضایی را هم برای دوستی، خانواده و جاودانگی سرسبز دنیای طبیعی باز کند. شاید از دست دادن مادر پایان غمانگیزی بر گوزن مادهی بیگناه و معروف فیلم باشد اما در این فیلم، او فضیلت قوی بزرگ شدن، کسب دانش و یادگیری ایستادن بر روی چهار پا را میآموزد.
۲۵. انیمیشن ساوت پارک: گندهتر، درازتر و کوتاهنشده ۱۹۹۹
-
کارگردان: تری پارکر
-
IMDB: 7.7
خشنترین فیلم در این لیست، از لحاظ فنی یکی از پیچیدهترین فیلمها هم هست. تری پارکر و مت استون عاشق انیمیشنهای ساده، پویانمایی با بریدههای مقوا و گنگهای گوناگون هستند؛ زیرنویس فیلم تا جایی که امکان دارد دارای ریزترین شوخیهایست که تا کنون ساخته شده است. اما آنها همچنین طنزپردازانی ماهر با چشمانی تیزبین و هدفی مرگبار هستند. گندهتر، درازتر و کوتاهنشده علاوه بر نشان دادن صدام حسین در رختخواب با شیطان، اثری تقلیدی از اجرای بینقص تئاتر موزیکال کتاب مورمون را به نمایش می گذارد که پیشنمایشی از موفقیت چشمگیر این دو شخص، در برادوی بود.
۲۴. انیمیشن ماجراهای شاهزاده احمد ۱۹۲۶ (The Adventures of Prince Achmed)
-
کارگردان: لوته رینر
-
IMDB: 7.8
افسانهی ماورایی لوته راینیگر(Lotte reiniger)، نه دهم قرن بعد از انتشار اولیهاش، هنوز هم با روانی بیان هیجان انگیزش همه را غافلگیر میکند. با اینکه تصاویر آن با برشهای کاغذی درهم و برهم ایجاد شدهاند، اما به نظر میرسد همانند آب جریان دارند و جادویی خالص، ساخته شده با سادهترین ابزار هستند.
وقتی که بدانید راینیگر و همکارانش بدون هیچ برنامهریزی بر روی انیمیشن ماجراهای شاهزاده احمد کار میکردند، این قضیه حتی شگفتانگیزتر هم میشود. در طی ساخت آن، بینشان هیچ قانونی برای استراحت کردن وجود نداشت، بنابراین به مدت سه سال، آنها به هر جایی که تجربهها و تخیلاتشان میبردتشان رفتند و یکی از اولین فیلمهای بلند انیمیشنی را خلق کردند که همچنان یکی از بهترینهای دنیای رسانه است.
۲۳. انیمیشن زیر دریایی زرد ۱۹۶۸ (Yellow Submarine)
-
کارگردان: جرج دانینگ
-
IMDB: 7.4
فیلمهای پویانمایی شدهی کمی هستند که با حال و هوای موسیقی «ذهنتو خاموش کن، راحت باش و به پایین شناور شو» همسو باشند. همانند آهنگهای سایکدلیک (سبک موسیقی برگرفته از فرهنگ روانگردان) اواخر دههی شصت گروه بیتلز که در آن جان، پل، رینگو و جرج باید یک کشور ایدهآل در زیر آب را از شر بلو مینیها (ارتشی از موجودات بیادب که از موسیقی متنفر بودند) نجات میدادند.
درست است که گروه موسیقی فب فور توانستند به درستی به جای شخصیتهای اصلی بیتلز صحبت کنند اما انیمیشن خیالی جرج دانینگ، همراه با بعضی از توهم برانگیزترین موسیقیهایش باعث شده است که سفری بهیادماندنی به سبک پاپ آرت بوجود بیاید. موفقیت مردمی زیر دریایی زرد به گرایش عمومی جامعه ثابت کرد که نسبت به سبک دیزنی، راههای بیشتری برای ساخت کارتونهای بلند وجود دارد.
۲۲. انیمیشن داستان اسباب بازی ۱۹۹۵ (Toy Story)
-
کارگردان: جان لستر
-
IMDB: 8.3
پیکسار که به شکل معجزهآسایی با اولین فیلم بلند و جسورانهاش به جهان قدم نهاد، در حال حاضر دارای کنترلی قوی بر روی آهنگهای پس زمینه، حس شوخطبعی و آییننامههای حامل استاندارد است، که برای انیمیشنهای مدرن و ماهرانه ساخته شدهاند. تیم طغیانگر آن زمانِ شرکت که به زبان تند و تلخ و ابتدایی دوران کودکی مسلط بود، شخصیتهایی را از اسباب بازیهای دوستداشتنی ایجاد کرد که با هر بار تماشای دوبارهی آن، دوستی قدیمی بینشان بیشتر حس میشود. کلانتر وودی و باز لایتیر با صداگذاری تام هنکس و تیم آلن به کمک هم توانستند زوجی کمدی، عجیب و غریب و درخشان بسازند و همچنان آهنگ «من دوست تو هستم» رندی نیومن هنوز هم ما را به خود جذب میکند.
۲۱. انیمیشن فیلم لگو ۲۰۱۴ (The Lego Movie)
-
کارگردان: کریستوفر میلر
-
IMDB: 7.7
انیمیشن فیلم لگو با کارگردانی کریس میلرchris Miller و برداشتهای باشکوه و دیوانهوار فیل لرد از قطعات کوچک ساختمانها، از کریس پرت یک ستاره ساخت و از لطافت غیرطبیعی و مهارتش در خنگ بودن استفاده کرد تا ثابت کند، مجموعه انیمیشنهای اسباب بازی آخرین حرف را در مورد زندگی مخفی اسباب بازیهای کودکان نمیزند. کریس پرت ستارهی انیمیشن سریالی پارکها و تفریحات، صداپیشگی امت را بر عهده داشت و هر لگویی که او را میشناخت، بر این باور بود که او لگوی انتخاب شده برای نجات دنیا از شر رئیسجمهور تجارت با صداپیشگی ویل فرل است.
مطمئناً داستانهای ماجراجویی قهرمان این فیلم کاملا کلیشهای هستند اما یکی از چندین فیلم اکشن کلیشهای است که به شکل خندهدار و خود آگاهانهای طنز آمیز و سرگرم کننده است. ساختن فیلمی که تبلیغی است برای نقش اصلی داستان، کار آسانی است اما ساختن فیلمی به این جذابی، چالاکی و نقش اصلی بینهایت، خلاقش کاری بسیار دشوار است.
۲۰. انیمیشن پینوکیو ۱۹۴۰ (Pinocchio)
-
کارگردان: بن شارپستین
-
IMDB: 7.5
بخش بزرگی از مرحلهی اولیهی موفقیت والت دیزنی، توسط انیمیشن خانهی موش و مابقی آن توسط شخصیت جیمینی کریکت که آهنگ «وقتی که آرزوتو به یک ستاره میگی» را میخواند، نهنگ هیولا گونه که قهرمان داستان را میبلعد و زنجیرهای از صحنههای آسیبزا و غیرواقعی در جزیرهی خوشی، در تاریخ حفظ شد.
اما در اصل، اقتباس استدیو از افسانهی کارلو کلودی حول محور معنای انسان بودن میچرخد. چیزی که بیشتر از همه به یاد خواهید آورد، چهرهی پینوکیو است که از چوب به گوشت و خون تبدیل میشود و یکباره بدون اینکه نخی به او متصل باشد امید بخش، تخیلی و زیبا میشود.
۱۹. انیمیشن آکیرا ۱۹۸۸ (Akira)
-
کارگردان: کاتسوهیرو اتومو
-
IMDB: 8.0
با در نظر گرفتن سالی که داشتیم تا سال ۲۰۲۴، در مسیر بدترین حالت سناریویی در مورد شهرهای ویران در فیلمها قرار خواهیم گرفت. به همین خاطر انیمیشن کاتسوهیرو اوتومو با دنیای پیشرفته و عجیب و غریبش با درجهی موفقیت بالا، همچنان ممکن است به نوعی یک پیشگویی از موضوعات آینده باشد.
دگرگونی ترسناک آینده و دور نمایی از آخرالزمان توکیو، مملو از گروههای روانی و جنگطلب است که با شگرفی مدرن و قابل توجه، شهرت فرقهای به دست آورده اند. این گروهها الهامبخش نسلی از هنرمندان تجسمی در سراسر کرهی زمین شدند. (کانیه یکی از طرفدارانش است.) و اینکه آنقدر فناوری پیشرفته در تصویرسازی این انیمه بسیار دقیق است که ارزش صرف کردن یک عمر زندگی را دارد.
۱۸. انیمیشن زندگی بیداری ۲۰۰۱ (Waking Life)
-
کارگردان: ریچارد لینکلیتر
-
IMDB: 7.7
ریچارد لینکلیتر یک دهه بعد از فیلم موفقش به نام تنبل، برای عجیبتر نشان دادن شهر آستینِ تگزاس بیشتر از معمول تلاش کرد. او برای ساخت مجموعهی دیگری از افکار فلسفی روان، و طرحهایی به سبک بکت (نمایشنامه نویس ایرلندی) و دیالوگهای احمقانه، به جادوگر پویانمایی باب سابیستون روی آورد. این فرایند شامل کشیدن طرح کلی از صحنههای موجود در فیلم و تصاویر درخشانی است که چگونگی تجربهی خوشایند در دنیای خیالی را داراست. مثل عنوانش حاکی از توهمی خلسهگونه بین رویاها و واقعیت است. فیلم زندگی بیداری، گاه گاهی از بینش فکری عمیق علمی تا بخشهایی از کمدی منحرفانه تغییر پیدا میکند و قبل از اینکه انگشت به دهان بمانید شما را به سمت حالتی تلقینآمیز میبرد.
۱۷. انیمیشن آنومالیسا ۲۰۱۵ (Anomalisa)
-
کارگردان: چارلی کافمن
-
IMDB: 7.3
چارلی کافمن فیلمنامهنویس فیلم «درخشش ابدی یک ذهن پاک» گاهی اوقات شخصیتهای داستانی خود را در جهانهای خارقالعادهای قرار میدهد، بنابراین روی آوردنش به ساخت استاپموشن، شاید کمی اجتناب ناپذیر باشد. در این کمدی-درام عاشقانه، او و کمک کارگردانش دوک جانسون داستان تلخ و شیرینی از زندگی یک سخنران انگیزشی بریتانیایی با صداپیشگی دیوید تیولیس را تعریف میکند که در حین توقف در شهرستان سینسینتی در اوهایو، عاشق زنی منحصربهفرد به نام لیزا با صداپیشگی جنیفر جیسونلی میشود.
در این فیلم هوش و ذکاوت انتقادی و حالت پریشانی آرام و رایج در آثار کافمن، با حس حسرت محسوس، آن هم نه برای ارتباط برقرار کردن بلکه با دلیلی برای تا ابد ادامه دادن، تکمیل میشود. اگر بخواهم در مورد داستانی عاشقانه، بررسی شخصیت داستان و تفسیری از ناراحتی مدرن نظری بدهم، میتوانم بگویم که: اگر آنومالیسا خیلی بامزه نبود واقعاً ناامید کننده میشد.
۱۶. پری دریایی کوچولو ۱۹۸۹ (The Little Mermaid)
-
کارگردان: جان ماسکر، ران کلمنتس
-
IMDB: 7.6
دیزنی پس از دههها عقب نشینی با این انیمیشن فانتزی-موسیقیایی درخشان در مورد رویای انسان بودن که به سبک برادوی (اقتباسی به سبک افسانهی هانس کریستین اندرسن) ساخته شده بود، توانست عصر جدیدی از موفقیت را در صنعت انیمیشنسازی به وجود بیاورد. پری دریایی کوچولو همان چیزی بود که ارزشهای تولید را بالا برد و به هنر آهنگسازی اعتبار بخشید. مسلماً بدون آن، هیچوقت انیمیشنهای شیر شاه و یخزده را نمیتوانستیم درک کنیم. آهنگهای زیر دریا و بخشی از دنیای تو که توسط آلن منکن و هاروارد اشمن ساخته شده بودند، همانند انیمیشن خانهی موش برای همیشه اثر خود را بر روی فرهنگ به جای گذاشتند.
۱۵. انیمیشن فرار مرغی ۲۰۰۰ (Chicken Run)
-
کارگردان: پیتر لرد، نیک پارک
-
IMDB: 7.1
این انیمیشنن اولین فیلم بلند استدیویی نیک پارک و پیتر لرد، سازندههای شخصیتهای والاس مخترعی دوستداشتنی و دوستدار پنیر و گرومیت سگ اوست. داستانی استاپموشن از مرغهای عجیب و غریب، که با کمک خروسی پرحرف تصمیم میگیرند از مرگ حتمی فرار کنند و آزاد شوند. این فیلم با تشکر از کمدی پر سر و صدا و دیوانهوارش، قهرمان زن سرسختش و گروهی از مرغهای عجیب و غریب و دوست داشتنیاش و همچنین به خاطر ادای احترام به فیلم فرار بزرگ و تمثیلی از فروپاشی موفقیت نظام سرمایهداری، همیشه زیرکانه و نقلکردنی بوده است.
۱۴. انیمیشن کشتی بخار ویلی ۱۹۸۲ (Steamboat Willie)
-
کارگردان: والت دیزنی، آب آیورکس
-
IMDB: 7.5
میکی موس مدتها قبل از اینکه تبدیل به لوگوی شرکت دیزنی شود، موجودی کوچک، گستاخ و بدجنس بود که در فیلمهای کوتاه فوقالعاده پرطرفدار، دردسر درست میکرد. انیمیشن کشتی بخار ویلی هنوز هم جزء اولین و شناخته شدهترین کارتونهاست، آن هم نه به خاطر اولین اجرای میکی و مینی بلکه به خاطر اینکه اولین کارتون صوتی والت دیزنی بود.
بعد از گذشت هشتادوهشت سال از ساخت این فیلم کوتاه، هنوز هم دیدن اینکه متخصصان فنی استدیو چگونه موسیقی متن را با دردسرهای شخصیتها در رودخانه هماهنگ میکنند و از موسیقی و افکتها برای برجسته کردن ماجراهای پر سر و صدای یک موش وحشی (سالها قبل از اینکه خصوصیسازی و اهلی شود) استفاده میکنند، به شدت زیباست.
۱۳. انیمیشن همسایهی من توتورو ۱۹۸۸ (My Neighbor Totoro)
-
کارگردان: هایائو میازاکی
-
IMDB: 8.1
فانتزی دلنشین هایائو میازاکی که افراد بسیاری آن را نمونهی بارزی از فیلمهای استدیوی جیبلی میدانند، دنیای موجودات سحرآمیز را به رویدادهای ماوراء طبیعی با حس حسرت مادرانه پیوند میزند و باعث میشود هم برای بچههای بسیار کوچک و هم برای بزرگسالان عالی باشد. این انیمه در مورد داستان دو خواهر جوان است که درست زمانی که مادرشان با صبوری و خونسردی بسیار در بیمارستان بستری است، در طبیعت به دنبال شادی و آرامش میروند.
همچنین موجود سحرآمیز جنگل دوستداشتنیاش به عنوان یک قهرمان، محبوبترین شخصیت میازاکی باقی میماند. روایت فیلم از دوران کودکی به عنوان دنیایی که وجود چیزهای عجیب و غریب در آن بسیار طبیعی است، کاملا بیهمتاست. مثل اتوبوسی که از یک گربه ساخته شده است یا برعکس که هر وقت نیاز به وسیلهی نقلیه داشتیم بایستد و ما را سوار کند.
۱۲. انیمیشن درون و بیرون ۲۰۱۵ (Inside out)
-
کارگردان: پیت داکتر
-
IMDB: 8.1
والت دیزنی برای ساخت فیلمی در مورد ارزش حس غمگین بودن، ۱۷۵ میلیون دلار هزینه کرد و این موضوع ثابت کرد که پیکسار قدرتمندتر از هر برندی در هالیوود است. همچنین به نظر میرسد شرکت انیمیشنسازی دیجیتال سعی کرده تا انیمیشنی مشابه سریال سر هرمن بسازد، فیلمی با فرضیهای از درگیریهای خیالی، در مورد پنج حس شادی، غم، خشم، ترس و انزجار که ذهن دختر بچهی کوچکی را کنترل میکنند. درست زمانی که کودک به تغییرات سختی که در زندگیاش اتفاق میافتد واکنش نشان میدهد، این انیمیشن به فیلمی بسیار تاثیر گذار، در مورد بزرگ شدن و احساسات تلخ و شیرینش تبدیل میشود.
۱۱. انیمیشن اپرا چیست دکتر ۱۹۵۷ (What’s Opera, Doc)
-
کارگردان: چوک جونز
-
IMDB: 8.3
ممکن است فرزند دبستانی شما، هیچوقت در مورد گوش دادن به اوپرا هیجانزده نشود اما با صدای هیجان انگیز و سرگرمکنندهی آهنگ سوارکار والکری بلافاصله به وجد بیاید و از جایش بلند شود. شخصیت المرفاد و رذلترین خرگوشهای این انیمیشن، به وسیلهی خیالبافی هنرمندی آلمانی، با همهی لباسهای مبدلی که در کارتونهای باگز بانی میپوشند یکدیگر را تعقیب میکنند. این انیمیشن مثل تمام آثار ماندگاری که از دوران طلایی لونی تونز ظاهر شدهاند، با یک تکیه کلام به پایان میرسد: «هیی، واگنر پست فطرت نیست؟»
۱۰. انیمیشن دنیای فردا ۲۰۱۵ (World of Tommorow)
-
کارگردان: هرتزفلت شاهکاری
-
IMDB: 8.1
هفده دقیقه وقت دارید؟ این تمام چیزی است که دان هرتزفلد فیلمساز پیشروی فیلمهای کوتاه نیاز دارد تا فیلمی براساس واقعیتی یک در میان جذاب و ترسناک بسازد که در آن، کلونهای آیندهیمان با ما ارتباط برقرار کنند و توضیح دهند که چه چیزی در انتظار بشریت است. (فکر میکنید سیر تکامل، تمایلات عاطفی اساسیِ ما را درمان کرده است؟ دوباره فکر کنید.)
ویننا می خواهرزادهی چهارسالهی دان هرتزفلد صداپیشهی شخصیت امیلی است، دخترکی که برای درک پیچیدگیهای چیزی که کلون دو قرن آیندهاش باید به او بگوید بسیار کوچک است. اما فیلم هم به زیبایی دختر قهرمان داستانش بیگناه است، چون در حالی که با اسرار کوچک و ناخوشایند زندگی هماهنگ است، میداند که برخی سوالات به سادگی پاسخی ندارند. انیمیشن دنیای فردا به وسعت کیهان، و مملو از لذتهای ساده است و هیچ چیز به اندازهی قهقهههای کودکانه و لذتبخش ویننا می، روشنگر زندگی نیست.
۹. انیمیشن خیابان تمساحها 1986 ( Street of Crocodiles)
-
کارگردان: برادران کای
-
IMDB: 7.6
استیون و تیموتی کی رویاپردازان دنیای استاپ موشن، در این انیمیشن کاملاً دیجیتال، از دست خود نیز استفاده میکردند. آنها از نویسندهی سوررئالیست لهستانی برونو شولتس و همچنین از سرشت یان شوانکمایر و روحیهی استاپموشناش الهام گرفتند، تا دنیایی را بسازند که کمترین خصوصیتهای آن چرخش پیچها و زمانسنجی است که اجزای داخلیاش پر از خون است و همچنین عروسکی زشت که به نظر میرسد در حالی که داریم فیلم را تماشا میکنیم، بدنش در حال پوسیدن است. داستان فیلم ممکن است در یک قرن پیش و یا صد سال دیگر باشد در ناکجاآبادی بدون گذر زمان، مثل رویایی روشن که نمیتوانیم از آن بیدار شویم.
۸. انیمیشن کابوس پیش از کریسمس ۱۹۹۳ (The nightmare Before Christmas)
-
کارگردان: هنری سیلیک
-
IMDB: 7.9
به نظرتون کسی هست که رقصیدن جک اسکلینگتون پادشاه کدو تنبلهای ترسناک را دوست نداشته باشد؟ او شهرداری شیک و اسکلتی است که در تلاش است تا جشنهای کریسمس را با تم هالووین وارد شهر خوفناکش کند. در واقع این کار او کمدی بسیار عجیب و ترسناکی را ایجاد کرد، طوری که مدیران اجرایی استدیو نگران این بودند که برای بچهها بسیار ترسناک باشد.
اما تیم برتون تهیهکننده و حامی صبور پروژه، که در برداشت مفاهیم فیلمهای ترسناک و تبدیلشان به داستانهای تخیلی در مورد حسرت داشتن جایگاه اجتماعی تخصص دارد، به هنری سیلیک کارگردان این استاپموشن کمک کرد تا دنیای فانتزی آن را به فیلمی وحشتناک و دوستانه تبدیل کند. در واقع هر چه شخصیتهای یک انیمیشن عجیبتر شوند بیشتر دلتان میخواهد آن را ببینید.
۷. انیمیشن غول آهنی (The Iron Giant) 1999
-
کارگردان: برد برد
-
IMDB: 8.41
برد برد مسئولیت کارگردانی دو تا از بزرگترین و پولسازترین انیمیشنهای پیکسار یعنی شگفتانگیزان و راتاتویی را بر عهده داشته است. با این حال، همکاران انیمیشنسازش معتقدند که شخصیترین کار او اقتباس این فیلم هیجانانگیز و اشکآور از کتاب کودکان به نویسندگی تد هیوز است و دربارهی پسری است که با رباتی عظیمالجثه که از فضا آمده است دوست میشود.
فیلم غول آهنی در ابتدای شروعش در گیشه، کمی ناامید کننده بود اما به خاطر اینکه توانست فرضیهی علمی-تخیلی سادهای را به بیانی صمیمانه در مورد قهرمان پروری تبدیل کند، به فیلمی پرطرفدار تبدیل شد. فیلمی که به کارتونهای قدیمی سوپرمن ادای احترام میکند تا به همه نشان دهد چگونه موجود فضایی دیگری، همانند مرد پولادین میتواند از قدرت خود به جای آسیب رساندن به دیگران برای کمک استفاده کند.
۶. انیمیشن وال-ئی ۲۰۰۸ (Wall-E)
-
کارگردان: اندرو استتون
-
IMDB: 8.4
در روزهای اولیهی شرکت پیکسار، تیم اصلی استدیو در جلسهای چند ایده مطرح کردند، که در نهایت ایدهی روباتی قهرمان و عجیب که روی زمین رها شده بود، مطرح شد. کارگردان این فیلم اندرو استنتون بعدها به یاد میآورد: «همیشه به این فکر میکردم که وال-ئی غمگینترین شخصیتی بود که تا حالا اسمش را شنیده بودم و از صمیم قلب دوستش داشتم.» در نتیجه یکی از جاهطلبانهترین فیلمهای این شرکت به اجرا در آمد.
اولین فیلم تقریباً بیصدایی که در آن ربات دوستداشتنی و قابل اعتمادی به نام وال-ئی با یک ربات کاوشگر کاملا تجاری به نام ایو روبهرو میشود و راهی سفری به فضای خارج از جو زمین میشود. جایی که به ما نشان میدهد پس از چندین نسل تکیه برفناوری چه اتفاقی برای بشریت خواهد افتاد. انیمیشن وال-ئی که طرفدار محیطزیست و ضدمصرفگرایی است، قبل از هر چیزی داستان عاشقانهی تلخ دو رباط متفاوت است. به نظرتون آیا هنوز هم کسی هست که بتواند آهنگ «فقط یک لحظه طول میکشد» را بدون احساساتی شدن و اشک ریختن گوش دهد؟
۵. انیمیشن اردک روانپریش ۱۹۵۳ (Duck Amuck)
-
کارگردان: چاک جونز
-
IMDB: 8.6
این شاهکار ساختارشکنانه به شکل هرج و مرجی پرسر و صدا ساخته شده است و یا شاید هم برعکس. سوژهی فیلم کوتاه و تاریخی چاک جونز دیوار چهارم را میشکند، آن را رشته رشته میکند و در نهایت در کاغذهای رنگیاش میرقصد. وقتی در کودکی این انیمیشن را نگاه میکنید، متوجه میشدید که خصومت بین دافی اردکه و انیمیشنساز خارج از تصویرش تا حد زیادی غوغا به پا کرده است، انگار حس میکنید به شما اجازه دادند تا از رازشان باخبر شوید.
اما به عنوان یک بزرگسال این موضوع کمی وحشتناک است، چون درست است که دنیای دافی اردکه فقط از خطوطی بر روی نوار فیلمبرداری تشکیل شده باشد، ولی اون واقعی است و در آن گرفتار شده است. حرکت پایانی دوربین به سمت عقب، به ما باگز بانی دجنس را که تصویرگر تمام دردهای دافی است در پشت میز طراحی نشان میدهد. اگر دوربین همچنان به حرکت خودش ادامه میداد چه اتفاقی میافتاد؟ ما جونز را میدیدیم که قلمو را در دستش گرفته یا خودمان را در حال تماشای آن صفحهی نمایش؟ و بعدش چی؟ ناگهان کارتونی که در مورد اردکی بداخلاق است، شما را به فکر کردن در مورد بیتفاوتی بیرحمانهی سرنوشت وا میدارد؛ ممنون از لطفت رفیق. (دیالوگ معروف دافی)
۴. انیمیشن سفید برفی و هفت کوتوله ۱۹۳۷ (Snow White and the Seven Dwarfs)
-
کارگردان: دیوید هند، ویلیام کوترل، ویلفرد جکسون
-
IMDB: 7.6
داستان پرنسسهای آوازخوان، ملکههای بدجنش، قهرمانان خوشتیپ و دستیار افراد کمککننده، به همان اندازه که ترکیبات مخفی گیاهان و ادویهها در رستورانهای زنجیرهای کی. اف. سی اهمیت دارند، آنها هم بخشی از فرمول اصلی دیزنی هستند. والت دیزنی در سال ۱۹۳۰ با ساخت افسانهای بلند بر روی آیندهی شرکتش قمار کرد و این باعث شد آیندهی صنعت انیمیشنسازی هم تغییر کند.
موفقیت بینالمللی انیمیشن سفید برفی ثابت کرد که مخاطبان میتوانند توسط یک کارتون ۸۰ دقیقهای طلسم شوند و این موضوع بسیاری از شگفتیهای تکنولوژیکی فیلم و پولی که استدیو در دههی گذشته برای دوربینهای مخصوص و تکنیکهای جدید انیمیشنسازی خرج کرده بود را توجیه میکرد. در نهایت همهی این خطرات در این انیمیشن زیبا و جاودان به ثمر نشست. حتی امروزه هنوز هم این فیلم همانند یک نقاشی قدیمی که هر زمان به آن نور میتابد زنده میشود، خیره کننده به نظر میرسد.
۳. انیمیشن فانتازیا ۱۹۴۰ (Fantasia)
-
کارگردان: ساموپل آرمسترانگ، جیمز آلگار، فورد بیب
-
IMDB: 7.7
بدون شک فانتازیا بزرگترین دستاورد هنری و خلاقانهی دیزنی است. این انیمیشن بر اساس ۸ قطعهی موسیقی کلاسیک به همراه ترکیب ظریفی از صدا و تصویر طراحی شده است. چرخشهای بینظم رنگها، با همپوشی اهنگ باخ در شروع فیلم باعث میشوند، حتی کودکان هم از لذت تماشای آن قهقهه بزنند. پایان جهنمی شبی بر فراز کوه سنگی نیز هنوز هم میتواند کابوسهایی را برای افراد بالغ ایجاد کند و در نهایت همه موافقند که قسمت شاگرد جادوگر نمایشی تقریباً بینظیر از شخصیت میکیموس است.
این انیمیشن جشنی است هنری که برای هنر برپا شده است، یک سخنرانی مسرتبخش و ترکیب هنری کلاسیک و سورئال است که رسانه را با چندین جهش کوانتومی به سمت جلو پیش برد. شرکت دیزنی و گروه انیمیشنسازش به این سوال که «مگر کارتونها هم میتوانند هنری باشند» پایان دادند و با دستاورد عظیمی که برجا گذاشتند این موضوع را اثبات کردند.
۲. انیمیشن شهر اشباح ۲۰۰۱ (Spirited away)
-
کارگردان: هایائو میازاکی
-
IMDB: 8.6
استدیو جیبلی انیمیشنهای کلاسیک زیادی را یکی پس از دیگری ساخته است اما این انیمیشن تنها فیلمی است که به طور ناگهانی جهشی رو به جلو داشت. شاهکار هایائو میازاکی شامل بخشهای فانتزی، ماجراجویی، رویا و استعاره است که در آن دختری ۱۰ ساله بعد از اینکه خانوادهاش با طلسمی مرموز تبدیل به خوک میشوند، مجبور میشود در حمام فرابعدی برای ارواح و شیاطین کار کند.
به ندرت میتوانید یک دقیقه از این فیلم را پیدا کنید که دیدگاه عجیب و ترسناکی که مستقیماً از ذهن میازاکی خارج میشود (مثل قورباغههای شناور، خدایان ترشحکنندهی بدبو، جمجمههای پرحرف و قطارهایی که روی آب میچرخند) در آن نباشد. همهی اینها در داستانی مهیج و تکان دهنده جای گرفتهاند. داستانی که دربارهی کودکی است که در آستانهی بزرگسالی کشف میکند زندگی در دنیایی که دائماً در حال تغییر است چقدر میتواند پیچیده باشد.
۱. انیمیشن آقای روباه شگفتانگیز ۲۰۰۹ (Fantastic Me. Fox)
-
کارگردان: وس اندرسون
-
IMDB: 7.9
وس اندرسن در سال ۲۰۰۹ در مورد رمان کودکانهی رولد دال که الهامبخش بزرگترین فیلم او بود گفت: «من همیشه عاشق آقای فاکس فوقالعاده بودم. اون اولین کتابی بود که متعلق به من بود و اسمم در صفحهی عنوانش روی یک برچسب کوچک نوشته شده بود.» جزئیات دوستداشتنی و دستساز در همه جای اقتباس این فیلمساز معروف، قابل مشاهده است. این انیمیشن، نمایشی ملموس و باشکوه از خانوادهی فاکس و سرپرست مضطرب و ناامیداش آقای فاکس است که ترسش از مرگ باعث میشود که به سمت زندگی جنایی قدیمیاش بازگردد.
فیلمهای اندرسون، ادای احترامی به شوخ طبعیهای زیرکانه و طراحیهای بسیار دقیق اوست اما سبک این استاپ موشن، به صفات و شخصیتهایش ظرافت باشکوهی بخشید. صداپیشگان این انیمیشن، از جمله جورج کلونی و مریل استریپ اجراهایی بسیار بالغانه و جذاب ارائه دادند. این فیلم نمایشی فرقهای و دوستداشتنی است که پایهی ثابت تعطیلات آخر هفتهی خانوادههای خبره و خوشسلیقه است. کسانی که بدون شک بخشی از خود را در باغ وحش موجودات کاملاً متفاوت فیلم تصور کردهاند.
امتیاز imdb انمییشن Grave of the Fireflies رو اشتباه زدید ۶.۳ . امتیازش۸.۵ هست !!
ممنون از دقت شما، اصلاح میشه حتما
انیمیشن های جدید مثل Ne Zha 2019 هم قطعا لایق حضور در این لیست هستند . نباید صرفا یه سری اسامی تکراری مثل toy story در اینجور لیست ها باشه
دوست عزیز ممنون از توجهت؛ این مطلب چندبخشی است و انیمیشنهای مورد نظر شما حتما در بخشهای بعدی این مطلب موجود است.
چرا نظرا منتشر نمیشه ؟ مگه ما بیکاریم که نظر بزاریم برای شما و اخر هیچی به هیجی
دوست عزیز؛ ما همواره سعی کردیم که نظرات شمارو تایید و منتشر کنیم (البته اگر از کلمات نامناسبی استفاده نشده باشد)