نویسنده: امیرحسین موسوی
فیلم‌های سیاسی یا به شکلی کلی سینمای سیاسی(Political cinema) اصطلاحی سینمایی است برای اشاره به فیلم‌هایی که به منظور اطلاع‌رسانی یا تحریک تماشاگر، رویدادهای تاریخی یا شرایط اجتماعی را به شکلی به تصویر می‌کشند که خوشایند یک گروه یا حزب سیاسی خاص باشد. در سینمای ایران به دلیل وابسته بودن فیلم‌ها به بودجه‌های دولتی یا اعمال سانسور همچنین به دلیل نامشخص بودن جایگاه احزاب سیاسی، به سختی می‌توان فیلمی را سیاسی دانست. با این حال هستند فیلم‌هایی که سویه‌های سیاسی را در کلیت داستان، درونمایه یا رفتار شخصیت‌های آنها قابل تشخیص است. در ادامه به معرفی برترین فیلم‌های سینمایی سیاسی ایرانی می‌پردازیم:
![پارتی]()
پارتی
پارتیکارگردان: سامان مقدم
سال ساخت: ۱۳۷۹
فیلم سینمایی پارتی با محوریت قرار دادنِ زندگی یک روزنامه نگار به فسادی می‌پردازد که پیرامون او قرار دارد. امیر حقی(با بازیِ علی مصفا) در پی فعالیت مطبوعاتی بازداشت می‌شود و همسرش(هدیه تهرانی) برای تأمین وثیقه، خانه‌ی خواهر امیر را برای برگزاری پارتی‌های شبانه اجاره می‌دهد… پارتی از سویی جامعه‌ای سیاست زده را به تصویر می‌کشد که چهره‌های سیاسی‌اش از هر فرصتی برای کسب قدرت بهره می‌برند و از سوی دیگر جوانانی که بدون توجه به این شرایط در پی رسیدن به خوشی‌های مقطعی هستند. در این بین انسان‌های آرمان گرایی نظیر امیر حقی مورد سوء استفاده قرار خواهند گرفت و قربانی خواهند شد.
![عصبانی نیستم]()
عصبانی نیستم!
عصبانی نیستم!کارگردان: رضا درمیشیان
سال ساخت: ۱۳۹۰
فیلم سینمایی عصبانی نیستم! به دلیل اشاره‌های مستقیم به شرایط سیاسیِ دوران ریاست‌جمهوری محمود احمدی‌نژاد و حاشیه‌هایِ پیرامون دانشجوهای اخراجی و ستاره‌دار، حساسیت‌های زیادی را در زمان ساخت برانگیخت و تا سال‌ها بعد در محاق توقیف باقی ماند. نوید(با بازیِ نوید محمد زاده) دانشجوی اخراجی است که تمام درها به روی او بسته شده. عشق زندگی‌اش، ستاره(با بازیِ باران کوثری) در آستانه‌ی ازدواج قرار دارد و نوید دیگر امیدی به زندگی ندارد.
تصویری که عصبانی نیستم! از ایران در دهه‌ی هشتاد ارائه می‌دهد سیاه و ناامید کننده است. علاوه بر اینکه فیلم به شکلی تلویحی علت ناکامی‌های مستمر شخصیت اصلی که نمادی از جوانان هم سن و سالش است را شرایطی می‌داند که طی دوران ریاست جمهوری محمود احمدی‌نژاد به وجود آمده است. اگر قلاده‌های طلا علت اختلافات و آشوب‌ها را در خارج از مرزها جستجو می‌کرد، عصبانی نیستم! علت همه چیز را داخلی می‌داند و در نمایش آن بزرگنمایی می‌کند. پایان واقعی فیلم که در اکران عمومی حذف شده و با اعدامِ نوید همراه است چندان دهشتناک است که به سختی از ذهن بیننده خارج می‌شود.
![اعتراض]()
اعتراض
اعتراضکارگردان: مسعود کیمیایی
سال ساخت: ۱۳۷۹
فیلم سینمایی اعتراض در قالب بازنمایی وقایع سال‌هایِ پایانیِ دهه‌ی هفتاد تصویری ملتهب از جامعه‌ی ایران در آن سال‌ها به نمایش می‌گذارد. ایران پس از تغییر رئیس جمهور در سال ۷۶ وارد دوران اصلاحات شده اما تصورات دانشجویان و روشنفکران از اصلاحات، با آنچه مردم کوچه و بازار در حال تجربه کردن آن هستند، تفاوتی آشکار دارد.
امیر علی(با بازیِ داریوش ارجمند) که به خاطر قتلی ناموسی سال‌ها در زندان بوده، از زندان آزاد می‌شود اما به سرعت متوجه می‌شود اوضاع دیگر مثل سابق نیست. طرز فکر مردم عوض شده و رفتاری متفاوت نسبت به یک دهه قبل دارند. یکی از بردرانش(با بازیِ محمد رضا فروتن) دانشجوی دانشگاه است اما مجبور شده از آرمان‌های‌اش دست بکشد و حالا در پیتزا فروشی کار می‌کند. برادر دیگرش(با بازیِ پولاد کیمیایی) در حوادث سال ۱۳۷۸ در کوی دانشگاه آسیب دیده و به نظر نمی‌رسد دیگر به آن آدم سابق تبدیل شود. در چنین شرایطی امیرعلی جذب گروه‌هایی می‌شود که آن زمان به «گروه فشار» معروف بودند. یعنی عملاً به کسانی می‌پیوندد که عامل اصلی حال و روز فعلیِ برادرهای‌اش هستند.
![آشغال‌های دوست‌داشتنی]()
آشغال‌های دوست‌داشتنی
آشغال‌های دوستداشتنیکارگردان: محسن امیریوسفی
سال ساخت: ۱۳۹۱
فیلم سینمایی آشغال‌های دوست‌داشتنی درباره‌ی تنهایی‌های پیرزنی است که تمامی سال‌های عمرش درگیر سیاست‌زدگی حاکم بر قرن گذشته در ایران بوده. منیر خانم(با بازیِ شیرین یزدان بخش) پس از آنکه به شکلی اتفاقی به مخالفان نتایج انتخابات سال ۸۸ پناه می‌دهد دچار این توهم می‌گردد که نیروهای اطلاعاتی به خانه‌ی او می‌ریزند و به اتهامی امنیتی دستگیرش خواهند کرد. منیر خانم که تحمل این فشار روانی را ندارد، حین پاکسازی خانه‌اش از هر چیزی که ممکن است موجب محکومیتش شود، دچار توهم شده با همسر، برادر و پسرهای‌اش حرف می‌زند.
همسرش، محمدعلی( با بازیِ اکبر عبدی) مُصدقی بوده اما بعد از انقلاب رفتارش تغییر کرده، برادرش، منصور(با بازیِ شهاب حسینی) عضو گروهک مجاهدین بوده و اعدام شده، پسر بزرگش، امیر(با بازیِ صابر اَبر) در جنگ شهید شده و به نظر نمی‌رسد پسر کوچکش، رامین(با بازیِ حبیب رضایی) دیگر از خارج به ایران بازگردد. آشغال‌های دوست‌داشتنی از این منظر فیلمی سیاسی است که به سادگی نشان می‌دهد تحولات اجتماعی در ایران چگونه به سرعت رنگ و بوی سیاسی به خود می‌گیرند و باعث می‌شوند آدم‌هایی از درون یک خانواده در برابر هم قرار گیرند.
