نقد و بررسی فیلم «دسته دختران» | روایت زنانه از جنگ
نویسنده: مازیار وکیلی
بازیگران فیلم «دسته دختران»
نیکی کریمی، پانته آ پناهی‌ها، فرشته حسینی، هدی زین العابدین، صدف عسگری، حسین سلیمانی، یاسین مسعودی، محمد صدیقی‌مهر و مهدی حسینی‌نیا
خلاصه داستان فیلم «دسته دختران»
فیلم دسته دختران برداشتی است از مقاومت دختران و زنان ایرانی در روزهای آغازین جنگ ایران و عراق. فیلم داستان چند زن با شخصیت‌های متفاوت در نزدیکی خرمشهر است که با شروع حملات ارتش عراق، به میدان رزم می‌آیند.
فیلم سینمایی «دسته دختران» دومین اثر منیر قیدی پس از فیلم «ویلایی‌ها» است، که در جشنواره فجر ۱۴۰۰ برای اولین بار به نمایش درآمد.
- بیشتر بخوانید:
- پیش بینی نامزدها و برندگان جشنواره فجر ۱۴۰۰ و معرفی کامل فیلم‌های جشنواره
- تصاویر بازیگران و عوامل فیلم «دسته دختران» در چهلمین جشنواره فجر+ تصاویر نشست خبری
- گزارش ویدیویی از پنجمین روز چهلمین جشنواره فیلم فجر | با حضور بازیگران و عوامل فیلم «دسته دختران»
نقد فیلم سینمایی «دسته دختران»
ژانر جنگی تنها ژانر در سینمای ایران است که به واسطه یک جنگ هشت ساله میان ایران و عراق در این سرزمین به خوبی بومی شده است. جنگ تبدیل به یک تجربه زیسته برای مردم ایران شده و صاحب جزئیات و هویت مستقلی است که مفهوم جنگ را برای ایرانیان از سایر مردم جهان متمایز می‌کند. بنابراین سینمای جنگ و فیلم‌های جنگی به مرور زمان اهمیت بالایی در سینمای ایران پیدا کردند. چرا که روایت‌گر بخشی از تاریخ و زندگی مردم ایران بودند که به تدریج صاحب فرهنگ و هویت مستقلی از سایر دوره‌های زیستی و تاریخی مردم ایران شد. به خاطر همین موضوع است که در سینمای ایران آن دسته از فیلم‌های جنگی موفق شدند که توانستند بازتابی از سنت‌های فکری و باورهای بومی مردم ایران باشند. فیلم‌هایی مثل دیده‌بان،، مهاجر، سفر به چزابه و اُفق.
سینمای جنگ در ایران مانند سایر نقاط جهان همیشه ژانر مردانه‌ای به حساب آمده و زنان همیشه در حاشیه فیلم‌های جنگی ایرانی قرار داشتند. اگر هم زمانی زنان کنار مردان قرار گرفتند، بیشتر از آن‌که هویت مستقلی داشته باشند مکملی برای شخصیت‌های مرد بودند که اغلب اعمال قهرمانانه انجام می‌دانند. در ذهن و ضمیر کارگردانان مرد سینمای ایران، زنان در حاشیه جنگ قرار داشتند و هیچ وقت به آنان این فرصت داده نشده که به مرکز منازعات جنگ بیایند. دسته دختران از این جهت فیلم متفاوتی است. این فیلم برای اولین بار کوشیده است تا داستان زنانی که هم‌پای مردان برای حفاظت از خاک ایران جنگیده‌اند را روایت کند. منیره قیدی مانند فیلم اولش ویلایی‌ها در دسته دختران هم کوشیده تا راوی سلحشوری‌های زنان ایران باشد. فیلمی متفاوت و کاملاً زنانه که تمام شخصیت‌های آن زن هستند و برای اولین بار در سینمای جنگ ایران این مردان هستند که در حاشیه داستان قرار دارند.
منیره قیدی در دسته دختران کوشیده تا چتر درامش را به اندازه تمام زنان این سرزمین گسترده کند. در فیلم جدید منیره قیدی تلاش شده تا از طیف‌های و طبقات مختلف ما‌به ازایی در میان شخصیت‌های زن فیلم وجود داشته باشد؛ زن سنتی، دختر جوان سرکش، زن مدرن و تحصیل کرده و زنی با خصوصیت‌های فرماندهی و سلحشوری. فیلم تلاش می‌کند تقابل این زنان با حقیقت خشک و خشن جنگ را نشان دهد و در تلاش است تا ثابت کند زنان ایرانی هم به اندازه مردان در دفاع از خاک ایران نقش داشتند. به نظر می‌رسد سینمای ایران بعد از نرگس آبیار صاحب کارگردان تازه نفسی شده که می‌کوشد روایت‌گر داستان‌های مغفول مانده جنگ باشد. داستان‌هایی که پشت روایت‌های مردانه از جنگ پنهان مانده‌اند و تا به امروز کسی سراغ آن‌ها نرفته است.
