نقد فیلم «شهر گربه‌ها» | تنها نماینده‌ی سینمای کودک در این روزها

فیلم شهر گربه‌ها که این روزها بر روی پرده‌ی سینماها در حال اکران است، فیلمی موزیکال و در ژانر کودک و نوجوان است. این فیلم توسط سید جواد هاشمی نوشته و کارگردانی شده است. «شهرگربه‌ها» چهارمین اثر او در مقام کارگردان و نویسنده محسوب می‌شود.

سید جواد هاشمی در طی سال‌های اخیر در حوزه‌ی سینمای کودک و نوجوان فعال بوده و برای این قشر از مخاطبین فیلم ساخته است و در این برهوت سینمای کودک و نوجوان، توانسته است تا حدودی خود را به عنوان فیلم‌ساز کودک و نوجوان در سینمای ایران مطرح کند.  او پیش از «شهر گربه‌ها»، سه گانه‌ی آهوی پیشونی سفید را طی سال‌های ۱۳۹۰، ۱۳۹۶ و ۱۳۹۷ و فیلم تونادور را ساخته است که با توجه به گروه هدف خود فیلم‌های نسبتا موفقی در گیشه بوده‌اند.

 

شهر گربه ها

شهر گربه‌ها، شهر موش‌ها

با شنیدن اسم فیلم «شهر گربه‌ها»، در وهله‌ی اول شاید این مسئله به ذهن شنونده یا خواننده خطور کند که این فیلم در ادامه‌ی فیلم  و کارتون دوست داشتنی و خاطره‌انگیز « شهر موش‌ها» (۱۳۶۴) به کارگردانی محمد علی طالبی و مرضیه برومند ساخته شده است یا آنکه ادای دینی است به آن اثر. اما حقیقت آن است که فیلم «شهر گربه‌ها» با آن فیلم تفاوت‌های بنیادین بسیاری دارد، که  این تفاوت را بیشتر در  پرداخت و فرم شاهد هستیم.

«شهر گربه‌ها» بر خلاف «شهر موش‌ها» که اثری عروسکی بود، بهره‌مند از بازیگران نام‌آشنای بسیار است ( به استثنای شخصیت پادشاه گربه‌ها که شخصیتی انیمیشنی دارد و از روی کاراکتر ترامپ الهام گرفته شده است). از بازیگران فیلم می توان به علیرضا خمسه، فرهاد آئیش، الیکا عبدالرزاقی، نیوشا ضیغمی، یوسف تیموری و غیره اشاره کرد.

نکته‌ی دیگر در طراحی صحنه، طراحی لباس و گریم و چهره‌پردازی است، که در شهر گربه‌ها به مانند چند اثر قبلی کارگردان، گریم‌ها و لباس‌ها پر زرق و برق و چشمگیر هستند. فضاسازی «شهر گربه‌ها» بر خلاف شهر موش‌ها، که اتفاقات داستان در یک فضای نسبتا رئال رخ می‌داد، کاملا فانتزی است و با بهره گیری از جلوه‌های ویژه‌ی کامپیوتری این فضاسازی رنگ و جلوه‌ و نمود بیشتری پیدا کرده است، جلوه‌های ویژه اثر یکی از نقاط قوت آن محسوب می‌شود که در مقایسه با بضاعت سینمای ایران و سایر آثار فانتزی، نمرهی قابل قبولی دریافت می‌کند.

فیلم «شهر گربه‌ها» یک اثر موزیکال است که با توجه به داستان فیلم که در مورد برگزاری یک مسابقه موسیقی و آوازخوانی است، موسیقی و ساز و آواز در آن نقش بسیار پر رنگ و مهمی ایفا می‌کنند. عنصری که در فیلم‌ها و آثار کودک در کنار بهره‌مندی از رنگ‌ها و عناصر فانتزی، نقش مهم و موثری در جذب مخاطب کودک و خردسال دارد. استفاده از موسیقی‌ها و آواز از دیگر نکات مثبت فیلم است.

 

بلیت

شهر شعارها

موضوع  فیلم «شهر گربه‌ها» در مورد گربه‌های شهری است که برای رسیدن به آرزوهای خود قصد دارند با شرکت در مسابقه‌ای که دسیس‌ی مشاور حاکم شهر گربه‌هاست، شرکت و از این طریق به شهر گربه‌ها مهاجرت کنند. اما حاکم از برپایی این مسابقه هدف دیگری در سر دارد و آن گرفتن طول عمر گربه‌های مهاجر و افزودن به عمر خویش است.

فیلم استعاره‌ای است از روزگار امروز جامعه‌ی ما و مسئله‌ی مهاجرت که این روزها دغدغه ی بسیاری از افراد است. اما نکته اینجاست با توجه به ژانری و مخاطبین اصلی این ژانر ، یعنی کودکان، هستند آیا ساخت چنین فیلمی بر مبنای این مسئله، که از درک کودکان نیز خارج است،  کار صحیحی است یا خیر؟ اگرچه که کودکان اغلب با خانواده های خود به سینما می‌روند و به تماشای فیلم می‌نشینند، آیا الزامی برای دادن پیامی به مخاطب بزرگسال نیز وجود دارد؟

نقطه ضعف اصلی فیلم، همین مسئله است که گویا فیلمساز گروه هدف و مخاطبین خود را فراموش کرده است و یا شناخت دقیقی از کودکان به خصوص کودکان امروز ندارند. در طی فیلم شعارهای گل درشت و گاه سیاسی مطرح می‌شود که برای خردسالان و کودکان قابل درک نیست. گویی کارگردان بدین وسیله خواسته است تا از جنبه ی سرگرمی فیلم بکاهد و بر مایه‌های آموزشی فیلمنامه نیز بیفزاید، که  همین نکته به ایده ی خوب و داستان فیلم هم ضربه زده است. در مورد فیلمی که مخصوص کودک و نوجوان است و به نیت آنان ساخته شده است، مهم‌ترین نکته بحث سرگرمی است و ساده بودن روایت و داستان.

 

شهر گربه ها

سخن آخر

هرچند که فیلم «شهر گربه‌ها» و سایر آثار تولیدی در این سال‌ها در حوزه‌ی کودک و نوجوان، خالی از ضعف و اشکال نیستند اما باید این مسئله را در نظر داشت که این فیلم در روزگاری ساخته شده است که سینمای کودک و نوجوان در ایران عملا به محاق رانده شده است.  سینمای کودک، در دهه‌ی ۶۰ و ۷۰ روزهای پر رونق و درخشانی را تجربه کرد و فیلم‌های بسیاری در این حوزه ساخته شدند که بعضا برخی از آنان در زمره‌ی برترین آثار سینمای ایران قرار گرفتند و  بعضی دیگر تبدیل به فروش‌ترین فیلم‌های تاریخ سینمای ایران شدند و در خاطره چندین نسل باقی ماندند.


۱۴ فیلم برتر سینمای کودک و نوجوان ایران


اما هرچه از آن سال‌ها و دهه‌ی طلایی فاصله گرفتیم، علاوه برآنکه تعداد محصولات تولیدشده در این حوزه کاهش چشمگیری یافت، کیفیت آثار نیز افت مشهودی داشت. به گونه‌ای که طی چند سال گذشته، به سختی می‌توان فیلم‌های سینمایی قابل قبولی مناسب کودک  و نوجوان یافت، که خانواده‌ها و مخاطبین حاضر باشند برای دیدن آنها بر روی پرده سینما هزینه کنند و زمان بگذارند. البته آسیب شناسی این مسئله از عهده‌ی این مقاله خارج است و به کارشناسان و متخصیصن سپرده می‌شود. اما تنها نکته‌ی قابل توجه آن است که در این وانفسیِ سینمای کودک، سینمای فراموش شده، می‌بایست از معدود آثار تولید شده‌ی قابل قبول در این حوزه تا حد امکان حمایت کرد و با نقد‌ها و مشاوره‌های اصولی کارگردانان و فیلم‌سازان را در ادامه‌ی این مسیر راهنمایی و یاری نمود.

ممکن است شما دوست داشته باشید
4 نظرات
  1. جردن می گوید

    با سلام،آقای هاشمی این فیلمو میبایست برای پیرمردها و بزرگسالان و مجلسی آدما می ساختی،تمام فیلم سیاسی و افکار بیخود کهنه پرستیه،مگه خودمو چی داریم که غربیها رو مسخره میکنیم.

  2. یک بیننده می گوید

    سلام
    بسیاااار بیخود و مزخرف بود
    حیف پول بایطی که هزینه کردیم.

    از آقای هاشمی بعید بود این سطح ساخت فیلم

    کل کارشون رو فقط صرف گریم و تمرین رقص کردند

    موضوعش هم اصلا قابل درک برای یچه ها نیست
    بزرگترا فقط منظورش رو می فهمن

    واقعا حرص خوردم از سینمایی که رفتم برای این فیلم

  3. فلانی می گوید

    کاملا با نظرات موافقم
    اگر دو معیار برای فیلم کودک داشته باشیم
    اول مفاهیم ساده و قابل درک و دوم بدون مسائل نامتعارف و دارایی مباحث آموزنده حتی در کوچک ترین اشاره
    این فیلم هیچکدوم رو نداشت
    ضمناً شخصیت حاکم شبیه به ترامپ طراحی شده بود

  4. آریان چنگیزیان می گوید

    فیلم ایرادات قابل توجهی داشته از نظر من داستان فیلم اولین ایراد حاکم شهر گربه ها چرا به طول عمر خودش اشاره کنه تو گربستان چه محدودیتی بود که خواستن برن شهر گربه ها اون گربه ای که اسمش بلا بود از کجا فهمید اون زمان سنج از عمر گربه هه میکاهه جلوه های ویژه فیلم هم خیلی ضعیفه البته ایرادی نداره چون سینمای ایران هنوز اونقدر تو ساختن فیلم فانتزی حرفه ای نیست اشکال بعدی وجود نداشتن شخصیت اول تو داستانه معلوم نبود قهرمان داستان کیه؟ شنگول یا خنگول؟ بلا یا طلا؟ دست آخر هم که اون دکتر به داستان اضافه شد درکل فیلم خوبی نبود خیلی هم بد نبود همون برای بچه ها خوبه به نظرم شایسته ترین نمره با ارفاق براش ۵/۵ از ۱۰

ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.