نویسنده: مازیار وکیلی
سال ۱۴۰۱ یکی از جذاب‌ترین سال‌های سینمایی سینمای ایران است. نگاهی به فیلم‌هایی که قرار است در سال ۱۴۰۱ اکران شود نشان می‌دهد که این سال برای مخاطب مشتاق سینما، هیجان‌انگیز است. تنوع فیلم‌هایی که قرار است اکران شود در کنار نام کارگردانان که هر کدام وزنه‌ای در سینمای ایران به حساب می‌آیند، سال ۱۴۰۱ را تبدیل به سال متفاوتی در سینمای ایران کرده است.
سالی که می‌توان اُمید داشت بعد از دو سال سخت کرونایی که طی آن سینما به حالت نیمه تعطیل درآمد، دوباره رونق به سالن‌های سینما برگردد. سال ۱۴۰۱ برای سینمای ایران یک نقطه‌عطف به‌حساب می‌آید؛ سالی که در آن مخاطب با انبوهی از فیلم‌های جذاب مواجه است که مدت‌ها است پشت خط اکران مانده‌اند. فیلم‌هایی که هر کدام به تنهایی می‌توانستند رونق‌بخش سالن‌های سینما باشند، همگی منتطر اکران در سال ۱۴۰۱ هستند تا این سال را به جذاب‌ترین سال سینمایی چند سال اخیر کنند.
- بیشتر بدانید
- نقد فیلم «روز صفر» به بهانه‌ی اکران نوروزی آن | تریلر جذاب و نفس‌گیر
- نقد و بررسی فیلم «بدون قرار قبلی» | در ستایش هویت ایرانی
- شادروان | یک داستان خانوادگی
- تجلی اراده، مهر و ایثار؛ درباره شخصیت‌های فیلم «موقعیت مهدی»
![انفرادی]()
«انفرادی»
«انفرادی»کارگردان: سید مسعود اطیابی
بازیگران: مهدی هاشمی، رضا عطاران، احمد مهرانفر، شقایق دهقان
سید مسعود اطیابی از آن دست کارگردانانی است که همه‌جور فیلمی در کارنامه‌ی کاری‌اش به چشم می‌خورد، اما بیشتر او را با کمدی‌های پُرفروشش می‌شناسند. کمدی‌هایی که در سال‌های اخیر توانسته‌اند رونق‌بخش گیشه‌ها باشند؛ «خروس جنگی»، «اخلاقتو خوب کن»، «شرط اول»، «تگزاس»، «دینامیت» و تگزاس ۱ و ۲ از جمله کمدی‌های بسیار موفقی هستند که سید مسعود اطیابی در سال‌های اخیر ساخته است. او توانست با «دینامیت» تمام رکوردهای سینمای ایران را جا‌به‌جا کند و در سالی که مردم به واسطه‌ی بیماری کرونا چندان تمایلی به رفتن سینما نداشتند، پرفروش‌ترین فیلم تاریخ سینمای ایران را اکران کند.
سایر فیلم‌های اطیابی نیز این ویژگی‌ها را داشتند و کمدی‌های جذاب و تماشاگرپسندی بودند که همیشه از مخاطب عام سینما نمره‌ی قبولی دریافت کردند. فیلم‌های اطیابی برای مردمی که از سینما توقع سرگرمی دارند پیشنهادهای خوبی هستند. او به‌عنوان کارگردان چنین آثاری هیچ‌گاه تماشاگر را نااُمید نکرده است و این موضوع را فروش فیلم‌هایش ثابت می‌کند.
بنابراین به‌نظر می‌رسد فیلم انفرادی هم با تیم بازیگران مشهور و خط قصه جذابش یک بار دیگر تماشاگران انبوهی را به سالن‌های سینما بکشاند. مخاطبی که در این دو سال و به واسطه‌ی کرونا روزهای سختی را پشت سر گذاشته به‌شدت به تماشای کمدی‌هایی از جنس «انفرادی» نیاز دارد تا برای ساعاتی در سالن‌های سینما بخندد و مشکلات خود را فراموش کند. اطیابی در تمام این سال‌ها ثابت کرده که اُستاد ساخت چنین فیلم‌هایی است و این بار هم قرار است فیلمی با همین مختصات را اکران کند. بنابراین تماشاگران سینمای ایران از همین لحظه خیالشان راحت است که یک کمدی جذاب در سبد اکران سال ۱۴۰۱ وجود دارد.
![لامینور]()
«لامینور»
«لامینور»کارگردان: داریوش مهرجویی
بازیگران: علی نصیریان، پردیس احمدیه، سیامک انصاری
داریوش مهرجویی بدون‌شک یکی از بزرگ‌ترین کارگردانان تاریخ سینمای ایران است؛ کارگردانی که با ساخت آثار ماندگاری مانند «گاو»، «آقای هالو»، «اجاره‌نشین‌ها»، «لیلا»، «هامون»، «سارا»، «پری» و «مهمان مامان» نام خود را در سینمای ایران جاودانه کرده است. «لامینور» آخرین اثر این کارگردان که درگیر حواشی بسیاری از جمله نحوه‌ی مجوز گرفتن آن نُقل محافل سینمایی بود، برای عید فطر آماده‌ی اکران می‌شود. فیلمی که از همین الان هم می‌توان پیشبینی کرد که یکی از فیلم‌های پرفروش سال ۱۴۰۱ است. مهرجویی بارها ثابت کرده است که اُستاد بیان مسائل غامض و پیچیده فلسفی به زبانی ساده و روان است، به شکلی که محصول نهایی برای تمام مخاطبان سینما جذاب باشد.
خصوصاً که مهرجویی در سال‌های اخیر و فیلم‌های آخرش به‌نوعی به سادگی در بیان روی آورده که ناشی از نگاه عرفانی و شرقی او به جهان است؛ نگاهی که به نظر می‌رسد در «لامینور» هم جاری باشد. نگاهی که در تمام این سال‌ها به مذاق تماشاگر ایرانی بسیار خوش آمده و باعث شده که آثار مهرجویی از پُرفروش‌ترین فیلم‌های این سال‌ها باشد. «لامینور» هم از این قاعده مستثنا نیست و به‌نظر می‌رسد با یک اکران حساب شده می‌تواند از پُرمخاطب‌ترین فیلم‌های سال ۱۴۰۱ باشد.
![علفزار]()
«علف زار»
«علف زار»کارگردان: کاظم دانشی
بازیگران: پژمان جمشیدی، سارا بهرامی، ستاره پسیانی
درام‌های اجتماعی از مهم‌ترین ژانرها و گونه‌های سینمایی در سینمای ایران هستند. در کنار ملودرام‌ها و آثار کمدی، فیلم‌های با مضامین اجتماعی نیز توانسته‌اند مخاطبان بسیاری را به سالن‌های سینما بکشنانند. مردم ایران به موضوعات ملتهب و حرکت روی خط قرمزها علاقه دارند و فیلم‌هایی که به چنین سمتی حرکت می‌کنند قطعاً از سمت مردم مورد استقبال قرار خواهند گرفت. با چنین پیش زمینه‌ای از همین الان می‌توان «علفزار» را یکی از فیلم‌های موفق اکران سال ۱۴۰۱ دانست.
یک درام دادگاهی جذاب و خوش‌ساخت که داستانی ملتهب دارد، قطعاً مورد توجه مردم قرار خواهد گرفت. خصوصاً این‌که کاظم دانشی موفق شده التهاب داستان را به اجرا هم منتقل کند و فیلمی بسازد که علاوه‌بر اجتماعی بودن به‌شدت هیجان‌انگیز است و تماشاگر را مدام در تعلیق نگه می‌دارد. با توجه به ستارگان پُرشماری که در «علف زار» هستند و داستان هیجان‌انگیزی که بسیار قدرتمندانه روایت می‌شود، می‌توان از همین الان «علفزار» را یکی از جذاب‌ترین فیلم‌های اکران سال ۱۴۰۱ دانست که یقیناً تماشگران زیادی را به سالن‌های سینما خواهد آورد و آنها را راضی از سالن‌های سینما بیرون می‌فرستد.
![زالاوا]()
«زالاوا»
«زالاوا»کارگردان: ارسلان امیری
بازیگران: نوید پورفرج، پوریا حیدری سام، هدی زین‌العابدین
سینمای ایران مدت‌ها است که به آرامی و به صورت بطئی در حال پوست‌اندازی است. کارگردانان تازه‌نفسی پا به سینمای ایران گذاشته‌اند که در حال تغییر ساختارهای کهنه و قدیمی این سینما هستند. فیلم‌هایی که ربطی به آثار معمول سینمای ایران ندارند و به سراغ ژانرهای کم‌تر تجربه شده‌ای رفته‌اند که در سینمای ایران تجربه نشده است. «زالاوا» در کنار «پوست» از معدود تجربه‌های سینمای ایران در ژانر فانتزی است که چون برآمده از فرهنگ بومی و روایت‌های فولکلور ایرانی است و به خوبی با مردم ارتباط برقرار می‌کند.
«زالاوا» پدیده‌ی اصلی جشنواره‌ی سی و نهم فجر بود، جشنواره‌ای که به واسطه‌ی کرونا بسیار سرد برگزار شد. «زالاوا» با نقدهای مثبتی که دریافت کرد، گرمابخش آن جشنواره‌ی کم‌رونق بود. امیری با آگاهی دقیق از موضوعی که انتخاب کرده و تسلط کامل بر مضمونی که داستان در بستر آن روایت می‌شود، توانسته مانند «پوست» برادران ارگ یک فانتزی بومی خلق کند که جزئیات فراوان داستان باعث هر چه جذاب‌تر شدن فیلم شده است. سکانس مقابله اُستوار با آمردان جن‌گیر بدل به یک سکانس زورآزمایی جذاب شده که می‌توان نمادهای تمثیلی بسیاری از درون آن بیرون کشید. نمادهایی که باعث هر چه عمیق‌تر شدن داستان شده است.
قابلیت‌های جذابی که امیری در فیلمش گنجانده باعث شده تماشاگر با لذت داستان را دنبال کند و با شخصیت‌ها همراه شود. شخصیت‌هایی که چون برآمده از فرهنگ بومی ایران هستند همدلی تماشاگر را برمی‌انگیزد. بازی‌های درخشان نوید پورفرج و پوریا حیدری سام هم از دیگر نکات جذاب فیلم است که باعث شده «زالاوا» یکی از اُمیدهای اصلی اکران امسال باشد که اگر به درستی اکران شود قطعاً تماشاگران زیادی خواهد داشت.
![تی-تی]()
«تی تی»
«تی تی»کارگردان: آیدا پناهنده
بازیگران: پارسا پیروزفر، النازشاکردوست، هوتن شکیبا
آیدا پناهنده را با فیلم‌های جذاب زنانه‌اش می‌شناسیم، فیلم‌هایی که روایت‌گر دغدغه‌های زنان ایرانی هستند. در فیلم «ناهید» آیدا پناهنده داستان زنی را روایت می‌کرد که میان یک عشق شکست خورده‌ی قدیمی و یک عشق جدید اسیر شده بود؛ درحالی‌که وظیفه‌ی نگهداری فرزند نوجوان خودش را هم بر عهده داشت. استفاده پناهنده از مضامین روان‌کاوانه در دل یک داستان عاشقانه «ناهید» را به فیلمی خاص و متفاوت بدل کرده بود. در «اسرافیل» این داستان زنانه‌ی عاشقانه با یک روایت اساطیری پیوند خورده بود که عاشقانه‌ی قهرمان اصلی فیلم را به یک درگیرذهنی ابدی تبدیل می‌کرد. درگیری ذهنی که با رنج‌های بیرونی زن پیوند می‌خورد و به او ساحتی اساطیری می‌بخشید.
در «تی‌تی» پناهنده همان دغدغه‌های ذهنی خود را به شاعرانه‌ترین شکل ممکن روایت می‌کند. تقابل مرد فیزیک‌دان با زن روستایی ساده فیلم باعث شده تا داستان «تی تی» لطافتی کمیاب پیدا کند. لطافتی که باعث شده تا این فیلم را از فیلم‌های قبلی پناهنده متمایز باشد. اکران چنین فیلم‌هایی دقت خاصی را طلب می‌کند. فیلم‌هایی از جنس «تی تی» مخاطب خاص خودش را دارد و اگر به درستی و با دقت‌نظر اکران شود، می‌تواند تماشاگر زیادی را جذب کند. بنابراین «تی‌تی» را هم می‌توان از اُمیدهای اصلی و جذاب‌ترین فیلم‌های سال ۱۴۰۱ دانست. فیلمی متفاوت با روایتی جذاب که قادر است احساس تازه‌ای در تماشاگر ایجاد و او را با حالی متفاوت آشنا کند.
آیدا پناهنده در این فیلم ثابت می‌کند که اگر داستان خوبی وجود داشته باشد که به شکلی جذاب روایت شود، می‌توان به‌طور هم‌زمان هم نظر منتقدان را جلب کرد و هم از تماشاگران نمره‌ی قبولی گرفت. بنابراین «تی تی» از آن فیلم‌هایی خواهد بود که به اکران سال ۱۴۰۱ تنوع می‌بخشند و باعث می‌شوند که مخاطبان مختلف سینما در دوران کرونا با سینما آشتی کنند. همچنین این فیلم را باید در فهرست فیلم‌های مهم اکران سال ۱۴۰۱ قرار داد؛ فیلمی خاص با داستانی جذاب که بازیگران خوبی را برای روایت داستانش انتخاب کرده است. تمام این موارد می‌تواند از «تی تی» پدیده‌ی اکران سال ۱۴۰۱ را بسازد، پدیده‌ای که کسی انتظار چندانی از آن ندارد اما با تکیه بر ساختار محکم و کارگردانی هوشمندانه‌اش می‌توان تماشاگران را غافلگیر کند.
![شیشلیک]()
«شیشلیک»
«شیشلیک»کارگردان: محمدحسین مهدویان
بازیگران: رضا عطاران، پژمان جمشیدی، ژاله صامتی
محمدحسین مهدویان کارگردان معروف ایرانی که او را با فیلم‌های «ایستاده در غبار»، «ماجرای نیمروز»، «ماجرای نیمروز: رد خون»، «لاتاری»، «درخت گردو» و سریال «زخم کاری» می‌شناسیم، این‌بار به ساخت فیلم کاملا متفاوت «شیشلیک» پرداخته است. این فیلم که محصول سال ۱۳۹۹ است، اولین تجربه‌ی کمدی مهدویان محسوب می‌شود. مهدویان که تا پیش از این در ژانر دفاع مقدس و اجتماعی همواره موفق ظاهر شده است، حال باید دید که او در ژانری متفاوت (طنز تلخ) چگونه ظاهر می‌شود؟
«شیشلیک» در سی و نهمین جشنواره‌ی فیلم فجر حضور داشت و در سه بخشِ بهترین بازیگر نقش مکمل مرد، بهترین صداپردازی و بهترین چهره‌پردازی کاندید شد. در نهایت این فیلم با وجود شایستگی‌های موجود در قسمت بهترین فیلم از نگاه تماشاگر مقام سوم را کسب کرد. «شیشلیک» درباره‌ی خانواده‌ای است که در روستایی در اطراف تهران با فقر شدید دست و پنجه نرم می‌کنند. در این روستا همه شبیه هم زندگی می‌کنند و مجبور به رعایت قواعدی سخت‌گیرانه از سوی سرمایه‌داران شهری هستند، قواعدی که خود آن سرمایه‌داران و مسئولان رعایت نمی‌کنند.
«شیشلیک» دارای ایده‌ای ناب و خلاقانه است که ژانری کمدی- اجتماعی دارد، یعنی در مقابل خنده‌ای که از مخاطب می‌گیرد، او را نیز به فکر وا می‌دارد و از این لحاظ نسبت به دیگر آثار محمدحسین مهدویان، متفاوت قلمداد شده و او را به چالش گرفته است. پیشبینی می‌شود که این فیلم در لیست اکران‌های عید سعید فطر سینمای ایران قرار بگیرد.
