فیلم‌های کنجکاوی‌برانگیز چهلمین دوره جشنواره فیلم فجر | سال شگفتی‌ها؟!
نویسنده: مازیار وکیلی
شاید روی کاغذ جشنواره فجر ۱۴۰۰ چندان کنجکاوی‌برانگیز به نظر نرسد، کارگردانان مهمی مانند سعید روستایی و مانی حقیقی به دلیل طولانی شدن مراحل فیلمبرداری و فنی فیلم‌هایشان قید حضور در جشنواره را زدند و فیلم‌هایشان را به دبیرخانه تحویل ندادند. از طرف دیگر، دو فیلم کنجکاوی‌برانگیز « عروسک» و «علت مرگ:نامعلوم» (که بهروز افخمی از اعضای هیئت انتخاب آن را بهترین فیلم ارائه شده به جشنواره معرفی کرد) کنار گذاشته شدند تا باز هم از جذابیت‌های جشنواره کاسته شود.
جشنواره فیلم فجر اما نشان داده درست در دوره‌هایی که همه از آن قطع اُمید کرده‌اند و نسبت به جذابیتش دلسرد شده‌اند شکوفا می‌شود و یکی دو برگ برنده جذاب از میان کارگردانان گمنام برای جلب توجه تماشاگران و منتقدان رو می‌کند. امسال هم با توجه به اخبار در گوشی و صحبت‌هایی که پیش از جشنواره از محافل غیررسمی به گوش می‌رسد، باید منتظر یکی دو فیلم متفاوت باشیم. فیلم‌هایی که می‌توانند به تنور تا به اینجا سرد جشنواره گرما ببخشند.
- بیشتر بخوانید:
- سیمرغ‌داران سال های گذشته در جشنواره امسال چه فیلمی دارند؟
- کارگردانان مطرح چهلمین جشنواره فیلم فجر
بی‌رویا
- نام کارگردان: آرین وزیردفتری
- بازیگران: طناز طباطبایی، صابر ابر، شادی کرم‌رودی
آرین وزیردفتری در حالی اولین فیلمش را می‌سازد که پیش از ساخت فیلم بی‌رویا یکی از کارگردانان مطرح فیلم کوتاه بوده و طعم حضور در جشنواره‌ی معتبری مثل کن را هم چشیده است. این سابقه درخشان در زمینه ساخت فیلم کوتاه توقعات را از وزیردفتری بالا برده است و تماشاگر پیگیر سینما را کنجکاو می‌کند تا ببیند او به عنوان یک کارگردان با تجربه در اولین فیلم سینمایی خود چه کرده است.
از طرف دیگر حضور هومن سیدی به عنوان یکی از تهیه‌کنندگان فیلم اشتیاق زیادی در تماشاگر ایجاد می‌کند تا به تماشای فیلم بنشیند. داستان معمایی فیلم، تیم بازیگری متفاوت و تولید حرفه‌ای بی‌رویا از دیگر عواملی هستند که مخاطب را مشتاق تماشای اولین فیلم بلند وزیردفتری می‌کند. فیلمی که از همین الان می‌توان آن را یکی از فیلم‌های پُر سر و صدای جشنواره دانست.
بی‌مادر
- نام کارگردان: سیدمرتضی فاطمی
- بازیگران: امیرآقایی، پژمان جمشیدی، میترا حجار، پردیس پورعابدینی
فیلم بی‌مادر یکی از کم سر و صداترین فیلم‌های این دوره جشنواره است. فیلمی که از خلاصه داستان آن مشخص است مضمونی اجتماعی دارد. استفاده از پردیس پورعابدینی یکی از بازیگران سریال آقازاده که بازی‌اش در آن سریال بسیار مورد توجه قرار گرفت، در کنار پژمان جمشیدی که با گریمی به شدت متفاوت در این فیلم حضور پیدا کرده کنجکاوی‌های زیادی را برای تماشای فیلم سید مرتضی فاطمی برانگیخته است.
بی‌مادر می‌تواند یکی از پدیده‌های چهلمین دوره جشنواره فیلم فجر باشد، چرا که طبق یک قاعده نانوشته در دوره‌های کم سر و صدایی مثل این دوره، فیلم‌هایی می‌درخشند و مورد توجه قرار می‌گیرند که کسی انتظار زیادی از آن‌ها ندارد و به نظر می‌رسد بی‌مادر تنها فیلمی است که مشمول این قاعده می‌شود.
خائن‌کشی
- نام کارگردان: مسعود کیمیایی
- بازیگران: امیرآقایی، پولاد کیمیایی، سارا بهرامی، مهران مدیری
فیلم‌های مسعود کیمیایی (فارغ از کیفیت نهایی اثر) همیشه آثاری کنجکاوی‌برانگیز بوده‌اند. فیلم‌هایی جنجالی که قابلیت دو قطبی سازی دارند و تماشاگران را به دو دسته موافق و مخالف تقسیم می‌کنند. فیلم‌هایی که به خاطر مضامین سیاسی و داستان‌های جنجالی‌شان قابلیت تفسیر و تاویل فراوانی دارند و اغلب با تکیه بر مفاهیم فرامتنی تفسیر می‌شوند.
به نظر می‌رسد در فیلم خائن‌کشی با همان مضامین آشنا کیمیایی روبه‌رو هستیم، رفاقت، سیاست، سرقت و احتمالاً خشونت مضامین اصلی فیلم جدید کیمیایی را تشکیل می‌دهند. داستان فیلم ارتباط واضحی هم به ماجرای خرید اوراق قرضه در دولت دکتر مصدق دارد که همین بر جذابیت‌های فیلم می‌افزاید. کیمیایی هواداران فراوان و عشاق سینه‌چاکی دارد که اُمیدوار هستند خائن‌کشی همان فیلم درخشانی باشد که قرار است اُستاد را به دوران اوجش برگرداند. مخالفان هم احتمالاً منتظر هستند تا ببینند آیا کیمیایی باز هم در روایت داستان و فیلمبرداری سکانس‌های مهم سهل‌گیری‌های سال‌های اخیر را تکرار کرده است یا نه؟
هر کدام از این اتفاقات رخ دهد خائن‌کشی یکی از مهم‌ترین فیلم‌های جشنواره امسال خواهد بود، فیلمی که به احتمال زیاد می‌تواند گرمابخش تنور جشنواره باشد.
علفزار
- نام کارگردان: کاظم دانش
- بازیگران: پژمان جمشیدی، سارا بهرامی، ستاره پسیانی
در محافل غیررسمی و از اخباری که از گوشه و کنار درباره‌ی فیلم علفزار به بیرون درز پیدا کرده است، این فیلم و تیم بازیگرانش را شگفتی امسال جشنواره دانسته‌اند، نکته‌ای که بهروز افخمی هم به آن اشاره کرد و رسماً اعلام کرد بازیگران این فیلم می‌توانند برندگان سیمرغ بلورین امسال جشنواره فیلم فجر باشند.
علاوه بر بازی‌ها، این دومین تجربه تهیه‌کنندگی بهرام رادان است که قرار است به جشنواره بیاید. به نظر می‌رسد بهرام رادان تهیه‌کنندگی را بسیار جدی گرفته است و دیگر نمی‌خواهد در سینمای ایران صرفاً بازیگر باقی بماند. او که این روزها تجربه موفق گربه سیاه را روی پرده دارد با گردآوردن یک تیم حرفه‌ای و انتخاب داستانی ملتهب خودش را برای دورخیزی بزرگ آماده می‌کند. از کجا معلوم، اگر هیئت داوران سعه‌ی صدر داشته باشند ممکن است رادان سومین سیمرغش را برای بهترین فیلم ببرد نه بهترین بازیگری.
مرد بازنده
- نام کارگردان: محمدحسین مهدویان
- بازیگران: جواد عزتی، رعنا آزادی‌ور، بابک کریمی
محمدحسین مهدویان یکی از بهترین کارگردان سال‌های اخیر سینمای ایران است که امسال با هفتمین حضور پیاپی در جشنواره فیلم فجر رکورد حضور متوالی را در جشنواره شکست. فیلم مرد بازنده در سکوت خبری ساخته شد و اطلاعات چندانی از آن به بیرون درز پیدا نکرد.
محمدحسین مهدویان ریسک بزرگی کرد و یک نسخه هفتاد و پنج دقیقه‌ای ناقص را برای هیئت انتخاب فرستاد که به نظر می‌رسد انقدر باکیفیت بوده که براساس همین نسخه مجوز حضور در بخش مسابقه را دریافت کرده است. از داستان فیلم و معدود عکس‌هایی که از آن منتشر شده بوی یک نوآر ایرانی به مشام می‌رسد که اگر این پیش‌بینی درست باشد می‌توان مرد بازنده را بهترین فیلم جشنواره امسال دانست. مهدویان به خوبی ثابت کرده کارگردان تنوع‌طلب و نوگرایی است و قرار نیست خودش را اسیر سینمای اجتماعی ایران کند. اگر مردبازنده همانی باشد که به نظر می‌رسد باید منتظر یک تجربه متفاوت در سالن سینما باشیم. تجربه‌ای که احتمالاً تماشاگر را پرتاب کند به جهان تیره و تار و پُر از سایه روشن فیلم‌های نوآر.
ملاقات خصوصی
- نام کارگردان: اُمید شمس
- بازیگران: پریناز ایزدیار، هوتن شکیبا، رویا تیموریان
فیلم ملاقات خصوصی کنجکاوی‌برانگیزترین فیلم جشنواره‌ی امسال برای شخص نگارنده است. فیلم داستانی ملتهب و عاشقانه دارد و بهمن ارگ (یکی از دو کارگردان فیلم شایسته و متفاوت پوست) یکی از نویسندگان فیلم‌نامه‌ی آن است، که همین موضوع می‌تواند تماشاگران را به پرداختی متفاوت از این داستان ملتهب اُمیدوار کند. از طرف دیگر تیم بازیگران فیلم همگی از ستارگان و بازیگران درجه یک سینمای ایران در سال‌های اخیر هستند. بازیگرانی که هر کدام از آن‌ها به تنهایی می‌توانند عامل جذابیت یک فیلم باشند. ملاقات خصوصی اگر پرداخت مناسبی داشته باشد و کارگردان توانسته باشد داستانش را جذاب تعریف کند، مهم‌ترین غافل‌گیری جشنواره امسال خواهد بود.
نگهبان شب
- نام کارگردان: رضا میرکریمی
- بازیگران: محسن کیایی، ویشکا آسایش، لاله مرزبان
فعلاً فیلم نگهبان شب با اقدام غیرحرفه‌ای یک منتقد که با نوشتن مطالبی درباره‌ی این فیلم و لو دادن خط قصه‌اش که باعث دلخوری سازندگان این فیلم شده در صدر اخبار است. با توجه به این‌که نگارنده مطالب صفحه آن منتقد را پیگیری نمی‌کند و اساساً لو دادن داستان یک فیلم پیش از انتشار عمومی آن را اقدامی غیرحرفه‌ای می‌داند، به گفتن همین نکته اکتفا می‌کند که اگر میرکریمی موفق شده باشد در این فیلم هم مانند تجربه‌های موفق پیشینش (خیلی دور، خیلی نزدیک، یه حبه قند و قصرشیرین) مضامین مورد علاقه‌اش را در دل یک داستان جذاب و پُرکشش روایت کند، موفقیتش قطعی خواهد بود وگرنه سایه مضمون چنان بر سر فیلم سنگینی خواهد کرد، که فیلم را از ارزش خواهد انداخت.
از نکات حاشیه‌ای پیش از فیلمبرداری هم می‌توان به انتخاب نوید محمدزاده برای بازی در نقش اصلی اشاره کرد که بعد از هم‌زمانی زمان فیلمبرداری این فیلم با یک فیلم دیگر از حضور در نگهبان شب انصراف داد.
