نویسنده: جلال الدین بهرام
به بهانهی نزدیک شدن به آغاز جشنواره فجر ۱۴۰۰ نگاهی داریم به برندگان ادوار گذشته. در این مقاله نیز در ادامهی مقالات قبلی که به معرفی و بررسی بهترین بازیگران نقش اصلی و مکمل زن و مرد در دهههای هفتاد و هشتاد پرداختیم، اینک قصد داریم «بهترین بازیگر نقش اول زن در دهه نود» را معرفی کنیم.
- بیشتر بخوانید:
- معرفی کامل فیلمهای جشنواره چهلم فیلم فجر
- مروری بر برندگان سیمرغ بلورین «بهترین بازیگر نقش اول زن» جشنواره فیلم فجر در دهه هفتاد
- مروری بر برندگان سیمرغ بلورین «بهترین بازیگر نقش اول مرد» جشنواره فیلم فجر در دهه هفتاد
- مروری بر برندگان سیمرغ بلورین «بهترین بازیگر نقش اول زن» جشنواره فیلم فجر در دهه هشتاد
- مروری بر برندگان سیمرغ بلورین «بهترین بازیگر نقش اول مرد» جشنواره فیلم فجر در دهه هشتاد
۱۳۹۰ | هنگامه قاضیانی | روزهای زندگی
سال ۱۳۶۷، جنگ ایران و عراق. لیلا(هنگامه قاضیانی) و همسرش، امیرعلی(حمید فرخ نژاد) مدتهاست در بیمارستان صحرایی مشغول خدمت رسانی به رزمندگان هستند و به این نوع زندگی خو گرفتهاند. اما اعلام آتشبس زندگی آنها را در موقعیت جدیدی قرار میدهد.
لیلا زنی سرسخت، مهربان و دلسوز است که تداوم زندگی خانوادگیاش را در ادامه خدمت به رزمندگان میبیند. شرایط سختی که او را بر سر دو راهیهای دشواری قرار میدهد.
هنگامه قاضیانی در حالی برای بازی در فیلم سینمایی روزهای زندگی برنده سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اصلی زن شد که در این بخش بهناز جعفری برای بازی در فیلم سینمایی تلفن همراه رئیس جهمور، لیلا حاتمیبرای بازی در فیلم سینمایی نارنجیپوش، ترانه علیدوستی برای بازی در فیلم سینمایی پذیرایی ساده، مهناز افشار برای بازی در فیلم سینمایی پل چوبی و شیرین یزدانبخش برای بازی در فیلم سینمایی بوسیدن روی ماه نامزد دریافت جایزه بودند.
۱۳۹۱ | هانیه توسلی | دهلیز
شیوا(هانیه توسلی) در غیاب همسر معلمش، بهزاد(رضا عطاران) که به دلیل درگیری مرتکب قتل شده است، به تنهایی کار میکند و از پسرش، امیرعلی(محمدرضا شیرخانلو) نگهداری میکند.
شیوا زنی صبور و مقاوم است که در وضعیت سختی گرفتار شده. همسرش در آستانهی قصاص قرار دارد و زندگی خانوادگیش هر لحظه ممکن است از هم بپاشد. هانیه توسلی موفق شده همدلی بیننده را به نحوی جلب کند که بدون آنکه مهم باشد چه اتفاقی برای بهزاد میافتد، شیوا را دوست بداریم.
هانیه توسلی در حالی برای بازی در فیلم سینمایی دهلیز برنده سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اصلی زن شد که در این بخش الهام حمیدی برای بازی در فیلم سینمایی گهوارهای برای مادر، نازنین بیاتی برای بازی در فیلم سینمایی دربند، نگار جواهریان برای بازی در فیلم سینمایی حوض نقاشی و ترانه علیدوستی برای بازی در فیلم سینمایی آسمان زرد کمعمق نامزد دریافت جایزه بودند.
۱۳۹۲ | مریلا زارعی | شیار ۱۴۳
الفت( مریلا زارعی) در انتظار بازگشت پسرش از جبهه روزگار میگذارند…
مریلا زارعی در شیار ۱۴۳ شگفت انگیز است. تجسم مام وطن که با بردباری انتظار میکشد و حتی وقتی انتظارش به نتیجه منتهی نمیشود امیدش را از دست نمیدهد.
مریلا زارعی در حالی برای بازی در فیلم سینمایی شیار ۱۴۳ برنده سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اصلی زن شد که در این بخش حسیبا ابراهیمی برای بازی در فیلم سینمایی چند متر مکعب عشق، ساره بیات برای بازی در فیلم سینمایی فصل فراموشی فریبا، رؤیا تیموریان برای بازی در فیلم سینمایی شیفتگی، سمیرا حسنپور برای بازی در فیلم سینمایی تمشک و باران کوثری برای بازی در فیلم سینمایی عصبانی نیستم نامزد دریافت جایزه بودند.
۱۳۹۳ | باران کوثری | کوچه بینام
در خانهای قدیمی دو خانواده سنتی در کنار هم زندگی میکنند. یکی از بچهها برای کار به خرم آباد میرود اما هواپیما در راه سقوط کرده و هر دو خانواده عزادار میشوند.
کوچه بینام فیلمیشلوغ و پر بازیگر است اما باران کوثری حضوری پر رنگ در تمامی صحنهها و موقعیتها دارد. حضوری که باعث شد در سالی که ترافیک بالای نقشها و بازیگران مهم وجود داشت سیمرغ بلورین را به خانه ببرد.
باران کوثری در حالی برای بازی در فیلم سینمایی کوچه بینام برنده سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اصلی زن شد که در این بخش لیلا زارع برای بازی در فیلم سینمایی شیفت شب، فاطمه معتمدآریا برای بازی در فیلم سینمایی بهمن، لیلا حاتمی برای بازی در فیلم سینمایی دوران عاشقی، طناز طباطبایی برای بازی در فیلم سینمایی رخ دیوانه، مهتاب کرامتی برای بازی در فیلم سینمایی عصر یخبندان و گلاب آدینه برای بازی در فیلم سینمایی من دیهگو مارادونا هستم نامزد دریافت جایزه بودند.
۱۳۹۴ | پریناز ایزدیار | ابد و یک روز
در خانوادهای بدبخت که به حداقلها راضی است، دختر خانواده، سمیه(پریناز ایزدیار) بناست عروس افغانها شده و به افغانستان برود. موضوعی که موجب اختلاف شدید میان برادرهایش مرتضی(پیمان معادی) و محسن(نوید محمدزاده) میشود.
پریناز ایزدیار ستون فیلم سینمایی ابد و یک روز است. دختری که زیر بار مشکلات و اختلافات رفته و همه از او توقع دارند تاب بیاورد و تحمل کند چون گویا راه دیگری وجود ندارد. ایزدیار که پیش از فیلم سینمایی ابد و یک روز چندین فیلم سینمایی و سریال تلویزیونی در کارنامه خود داشت پس از بازی در فیلم سینمایی ابد و یک روز به بازیگری مطرح تبدیل شد.
پریناز ایزدیار در حالی برای بازی در فیلم سینمایی ابد و یک روز برنده سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اصلی زن شد که در این بخش ساره بیات برای بازی در فیلم سینمایی آااادت نمیکنیم، مینا ساداتی برای بازی در فیلم سینمایی امکان مینا، طناز طباطبایی برای بازی در فیلم سینمایی خشم و هیاهو و الهام کردا برای بازی در فیلم سینمایی به دنیا آمدن نامزد دریافت جایزه بودند.
۱۳۹۵ | لیلا حاتمی | رگ خواب
در این دوره از جشنواره در اقدامی غیر معمول دو سیمرغ بلورین به شکل همزمان اهدا شد:
مینا(لیلا حاتمی) پس از جدایی از همسرش با مدیر رستورانی به اسم کامران(کوروش تهامی)آشنا میشود. مینا رفته رفته عاشق کامران میشود اما کامران رفته رفته علاقهاش به مینا را از دست میدهد.
لیلا حاتمی به شکل شگفت انگیز فراز و فرودهای زنی عاشق و سودایی را به تصویر میکشد. چه وقتی در اوج لذت است چه در وقتی در حضیض ذلت.
۱۳۹۵ | مریلا زارعی | زیر سقف دودی
شیرین(مریلا زارعی) زنی میانسال و خانهدار است که تلاش میکند به هر شکل ممکن زندگی خانوادگیش با همسرش، بهرام(فرهاد اصلانی) را از بنبست نجات دهد اما متوجه میشود بهرام در حال خیانت کردن به اوست.
فیلم سینمایی زیر سقف دودی درباره طلاق عاطفی است و مریلا زارعی تصویرگر زنی است که شاید در ظاهر در چارچوب یک ازدواج به سر میبرد اما از هیچ یک از مزایای آن برخوردار نیست. موضوعی که باعث میشود همواره تحقیر شود اما چارهای جز تحمل نداشته باشد.
لیلا حاتمی و مریلا زارعی در حالی برای بازی در فیلم سینمایی رگ خواب و فیلم سینمایی زیر سقف دودی برندهی سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اصلی زن شدند که در این بخش غزل شاکری برای بازی در فیلم سینمایی سارا و آیدا، سارا بهرامی برای بازی در فیلم سینمایی ایتالیا ایتالیا، هدیه تهرانی برای بازی در فیلم سینمایی اسرافیل و پریناز ایزدیار برای بازی در فیلم سینمایی تابستان داغ نامزد دریافت جایزه بودند.
۱۳۹۶ | سارا بهرامی | دارکوب
مهسا(سارا بهرامی) زنی معتاد است که به دورغ به او گفته شده دخترش مرده است. همسرش(امین حیایی) او را ترک کرده و حالا با نیلوفر(مهناز افشار) زندگی خوبی دارد. زندگیای که مهسا حق خود میداند.
زنان معتاد نقشهایی سختی هستند که اگر به درستی بازی شوند معمولا با تشویق و تقدیر مواجه خواهند شد. سارا بهرامی نقش زنی معتاد را چنان باورپذیر از آب در آورده است که در بسیاری ازصحنهها نمیتوان بازیگر بودن او را تشخیص داد.
سارا بهرامی در حالی برای بازی در فیلم سینمایی دارکوب برنده سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اصلی زن شد که در این بخش باران کوثری برای بازی در فیلم سینمایی عرق سرد، شبنم مقدمی برای بازی در فیلم سینمایی خجالت نکش، ماهور الوند برای بازی در فیلم سینمایی چهارراه استانبول، مهناز افشار برای بازی در فیلم سینمایی دارکوب و هانیه توسلی برای بازی در فیلم سینمایی سوءتفاهم نامزد دریافت جایزه بودند.
۱۳۹۷ | الناز شاکردوست | شبی که ماه کامل شد
فائزه(الناز شاکردوست) دختر جوانی از جنوب شهر تهران است که عاشق جوانی شهرستانی به نام حمید(هوتن شکیبا) میشود. غافل از اینکه همسرش برادر عبدالمالک ریگی رهبر گروه تروریستی جندالله است.
فائزه نقشی سخت و چند بعدی است. از سویی دختری عاشق و مادری ترسیده و از سوی دیگر زنی که باید قربانی یک وضعیت متناقض شود.
الناز شاکردوست در حالی برای بازی در فیلم سینمایی شبی که ماه کامل شد برنده سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اصلی زن شد که در این بخش مهناز افشار برای بازی در فیلم سینمایی قسم، ژاله صامتی برای بازی در فیلم سینمایی درخونگاه، بهنوش طباطبایی برای بازی در فیلم سینمایی ماجرای نیمروز: رد خون و فاطمه معتمدآریا برای بازی در فیلم سینمایی بنفشه آفریقایی نامزد دریافت جایزه بودند.
۱۳۹۸ | نازنین احمدی | ابر بارانش گرفته
سارا(نازنین احمدی) پرستاری جوان و مجرب که به بیمارانش کمک میکند تا آرام شوند.
فیلم سینمایی ابر بارانش گرفته فیلمی آرام است و شخصیت سارا تاثیر مهمی در آرام نگه داشتن اوضاع دارد. با اینکه بیشتر موقعیتهای فیلم پیرامون بیماری و مرگ جریان دارند. نازنین احمدی موفق شده با بازی کنترل شده، شخصیت سارا را برای بیننده قابل باور کند.
نازنین احمدی در حالی برای بازی در فیلم سینمایی ابر بارانش گرفته برنده سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اصلی زن شد که در این بخش پریناز ایزدیار برای بازی در فیلم سینمایی سه کام حبس، مریم مقدم برای بازی در فیلم سینمایی قصیده گاو سفید، ندا جبرائیلی برای بازی در فیلم سینمایی مردن در آب مطهر و الناز شاکردوست برای بازی در فیلم سینمایی من میترسم نامزد دریافت جایزه بودند.
۱۳۹۹ | رؤیا افشار | مامان
خانوادهای جنگزده به ناچار به تهران کوچ میکنند…
فیلم سینمایی مامان زندگی یک خانواده بحران زده را در سه دوره زمانی به تصویر میکشد. سه دوره که در هر سه آنها مادر خانواده با بازی رؤیا افشار نقشی کلیدی در دور هم نگه داشتن خانواده ایفا میکند. اما برخلاف تصویر همیشگی مادر در سینمای ایران، مامان فیلم سینمایی مامان زنی دوست داشتنی و صبور و مهربان نیست. حتی میتوان گفت برعکس همه مادرانی است که در سینمای ایران دیده ایم. مادرانی که قصد دارند با فداکاری مضاعف ثابت کنند انسانهای بهتری هستند. به همین خاطر بازی رؤیا افشار نقش مهمی در کیفیت فیلم دارد.
رؤیا افشار در حالی برای بازی در فیلم سینمایی مامان برنده سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اصلی زن شد که در این بخش ستاره پسیانی برای بازی در فیلم سینمایی یدو، الناز حبیبی برای بازی در فیلم سینمایی رمانتیسم عماد و طوبا، ملیسا ذاکری برای بازی در فیلم سینمایی ستاره بازی، الناز شاکردوست برای بازی در فیلم سینمایی ابلق و نازنین فراهانی برای بازی در فیلم سینمایی مصلحت نامزد دریافت جایزه بودند.