مروری بر شانس‌های کسب سیمرغ بلورین «بهترین بازیگر زن» در چهلمین جشنواره فیلم فجر
نویسنده: مازیار وکیلی
این روزهابا نزدیک شدن به جشنواره فجر ۱۴۰۰ مروری خواهیم داشت بر شانس‌های کسب سیمرغ بلورین این جشنواره.
در سینمای ایران به همان نسبتی که برای مردان نقش خوب نوشته می‌شود، برای زنان نقش خوب چندانی وجود ندارد. به خاطر همین در تمام سال‌های برگزاری جشنواره فیلم فجر کمتر پیش آمده برندگان سیمرغ بلورین در رشته بهترین بازیگر زن ایفاگر نقش‌هایی پیچیده مانند بازیگران مرد باشند. البته در این سال‌ها و با ورود ستارگان تازه نفس زن در حوزه‌ی بازیگری، و کارگردانانی که نقش‌های متفاوتی برای این بازیگران نوشته‌اند، فضای متفاوتی برای بازیگران زن در سینمای ایران فراهم شده است و آنان هم توانستند هم‌پای مردان نقش‌های متفاوتی را در سینمای ایران بازی کنند.
چهلمین جشنواره فیلم فجر بر خلاف ظاهر کم سر و صدایش آوردگاه بازیگرانی است که یا تازه وارد سینمای ایران شده‌اند و یا می‌خواهند با موفقیت در این جشنواره توانایی‌های خودشان را به رخ بکشند. سیمرغ نقش اول و نقش مکمل زن امسال مدعیان زیادی دارد. خصوصاً آن‌که این مدعیان هر کدام وزنه‌ای در بازیگری سینمای امروز ایران به حساب می‌آیند. پس سیمرغ بلورین بازیگران زن امسال هم می‌تواند غافلگیرکننده باشد و هم ذهنیت‌ها را درباره‌ی بسیاری از بازیگران زن سینمای ایران تغییر دهد. پس باید منتظر بود و دید در این رقابت بزرگ در نهایت چه کسی سیمرغ را به خانه می‌برد.
رعنا آزادی‌ور
- فیلم: مرد بازنده (محمد حسین مهدویان)
رعنا آزادی‌ور با فیلم جنجالی و پُر سر و صدای مارمولک وارد سینمای ایران شد. در نقشی فرعی که جای چندانی برای کار نداشت. اما آزادی‌ور در همان فیلم نشان داد می‌تواند یکی از ستارگان آینده سینمای ایران باشد. راحتی او جلوی دوربین و توانایی بالایش در نمایش احساسات مختلف خیلی زود او را تبدیل به یکی از مهم‌ترین بازیگران زن سینمای ایران کرد. آزادی‌ور بعدها توانایی‌اش را در پارک‌وی، خانه دختر، خاک آشنا، خشم وهیاهو و حتی فیلم کودکانه‌ای مثل نخودی اثبات کرد. اما این محمدحسین مهدویان بود که متوجه قریحه‌ی مغفول‌مانده‌ی آزادی‌ور شد و نقش مهمی را در سریال زخم‌کاری به او سپرد. با زخم‌کاری آزادی‌ور ثابت کرد یکی از جدی‌ترین بازیگران سینمای ایران است که باید حساب ویژه‌ای روی او باز کرد.
به نظر می‌رسد فیلم مرد بازنده فیلم مردانه‌ای است. قهرمان اصلی فیلم مرد است و داستان حول محور این قهرمان می‌چرخد. اما مهدویان در زخم کاری ثابت کرد دنیای زنان را هم خوب می‌شناسد و بلد است شخصیت‌های زنی خلق کند که جذابیتی هم‌پای قهرمانان مرد داشته باشند. بنابراین می‌توان به رعنا آزادی‌ور مرد بازنده هم اُمیدوار بود. آیا او مانند زخم کاری یک فم‌فتال است؟ نقش بلندی دارد یا کوتاه؟ مکمل است یا اصلی؟ اگر آزادی‌ور آن کیفیت اثیری و ویرانگر سریال زخم‌کاری را داشته باشد، سیمرغ حتمی است. مرد بازنده به نظر یک پوست اندازی کامل در کارنامه‌ی کاری آزادی‌ور است که اگر با سیمرغ بلورین همراه شود جایگاه او را به عنوان ستاره‌ای بی‌رقیب تثبیت خواهد کرد.
پریناز ایزدیار
- فیلم: ملاقات خصوصی (امید شمس)
پریناز ایزدیار بسیار تلاش کرد و در فیلم‌های مختلفی مانند خط ویژه، در امتداد شهر و این سیب هم برای تو بازی کرد تا سرانجام توانست نقش مهم یعنی سمیه در ابد و یک روز را به دست بیاورد و چنان در آن نقش بدرخشد که هیئت داوران آن دوره از جشنواره فیلم فجر بدون هیچ چون و چرایی و به اتفاق آرا جایزه را به او بدهند. بعد از آن نقش‌های جذاب یکی پس از دیگری سر و کله‌شان پیدا شد و ایزدیار در ویلایی‌ها، سرخپوست، تابستان داغ و خوک توانایی‌هایش را به رخ کشید. امسال هم هیچ بعید نیست که سیمرغ بهترین بازیگر نقش اصلی زن دوباره به ایزدیار برسد.
فیلم ملاقات خصوصی یکی از فیلم‌های مهم امسال است که داستانی ملتهب و عاشقانه دارد. به نظر می‌رسد پریناز ایزدیار به عنوان یکی از قطب‌های اصلی داستان فیلم توانایی این را دارد که داوران را برای کسب دومین سیمرغ بلورین مجاب کند. اگر نقش شباهتی به سمیه ابد و یک روز نداشته باشد و بتواند در نظر هیئت داوران متفاوت جلوه کند، هیچ بعید است که پریناز ایزدیار با توجه به قدرت بازیگری‌اش رباینده‌ی سیمرغ جشنواره باشد. به نظر می‌رسد فیلم و بازی ایزدیار پتانسیل رقم خوردن اتفاقی بزرگ در جشنواره امسال فیلم فجر را دارند.
ستاره پسیانی
- فیلم: علفزار (کاظم دانشی)
ستاره پسیانی پله‌های ترقی و موفقیت را بدون در نظر گرفتن جایگاه پدر و مادرش مرحله به مرحله طی کرده است. با حضور در فیلم‌های کوتاه و صحنه تئاتر پالوده و پخته شده تا به جایگاهی که امروز دارد برسد. جایگاهی که برایش جنگیده و مبارزه کرده، موفقیت برای پسیانی اتفاقی به دست نیامده است. او آرام آرام و با حضور در نقش‌های فرعی‌تر در فیلم‌های سه زن، ورود آقایان ممنوع، کوچه بی‌نام و سرخپوست جایگاه امروزش را ساخته است.
پسیانی در جشنواره‌ی گذشته مزد زحماتش را با کسب دیپلم افتخار بهترین بازیگر زن برای فیلم یدو گرفت، اما مشخص است این سقف توانایی‌های پسیانی نیست و او هم‌چنان با تکیه بر آن پشتکار و جدیتی که دارد می‌تواند جلو برود.
با توجه به تعریف‌های فراوانی که از بازی‌های فیلم علفزار می‌شود به نظر می‌رسد از همین الان می‌توان ستاره پسیانی را شانس اصلی دریافت سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش مکمل زن دانست. خط داستانی علفزار نوید یک فیلم شخصیت محور را می‌دهد. چنین فیلم‌هایی برای یک بازیگر توانا مانند پسیانی فرصت مناسبی است تا در آن نقش بدرخشد. بنابراین باید منتظر یک ستاره پسیانی متفاوت باشیم. ستاره پسیانی که ثابت کرده می‌تواند هر نقشی را هر چقدر هم کوچک جذاب از آب دربیاورد. پس باید نام او را پُررنگ به عنوان یکی از شانس‌های اصلی سیمرغ امسال در ذهن‌مان بنویسیم.
- بیشتر بخوانید:
- معرفی کامل فیلم‌های چهلمین جشنواره فیلم فجر
- مروری بر برندگان سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول زن جشنواره فجر در دهه هفتاد
- مروری بر برندگان سیمرغ بلورین نقش مکمل بازیگر زن جشنواره فیلم فجر در دهه هفتاد
پردیس پورعابدینی
- فیلم‌ها: بی‌مادر (سید مرتضی فاطمی)، خائن‌کشی (مسعود کیمیایی)
پردیس پور عابدینی جوان‌ترین بازیگر این لیست است. بازیگری که از مسیر درست و با حضور در کلاس‌های مسعود کیمیایی کارش را آغاز کرد و با بازی در سریال آقازاده و نقشی چالش‌برانگیز مشهور شد. این شهرت به او کمک کرد تا خیلی زود پیشنهادات مختلفی دریافت کند. پیشنهاداتی که او را با دو فیلم در جشنواره فجر امسال به یکی از پُرکارترین بازیگران سینمای ایران تبدیل کرده است. فیلم بی‌مادر و خصوصاً فیلم خائن‌کشی می‌توانند سکوهای پرتاب مناسبی برای این بازیگر جوان باشند. بازیگری که به نظر می‌آید آمده تا در سینمای ایران ماندگار شود.
سریال آقازاده با تمام حواشی که داشت بازیگر جوانی را به تماشاگران ایرانی معرفی کرد که مشخص بود خیلی زود می‌تواند در سینمای ایران ستاره شود. پردیس پورعابدینی با همین سریال نشان داد از ایفای نقش‌های حساسیت‌برانگیز اِبایی ندارد. به همین خاطر خیلی زود با پیشنهادات مختلف در سینمای ایران رو به رو شد و با دو فیلم در جشنواره فجر حاضر است. فیلم‌هایی که می‌توانند او را وارد قاب تصویری سینمای ایران کند. این‌که کاندیداتوری و جایزه‌ای در کار است یا خیر بستگی بسیاری به کیفیت فیلم‌هایی که پورعابدینی بازی کرده است، دارد. اما حتی اگر کاندیداتوری و جایزه‌ای هم در کار نباشد به نظر می‌رسد از همین الان باید پورعابدینی را یکی از ستارگان آینده سینمای ایران دانست.
مریلا زارعی
- فیلم: صورت فلکی (حسین دارابی)
مریلا زارعی حالا دیگر یکی از بازیگران پُرتجربه سینمای ایران به حساب می‌آید. بازیگری که با کارگردانان مهمی مانند اصغر فرهادی (درباره الی و جدایی نادر از سیمین)، مسعود کیمیایی (سربازهای جمعه)، ابراهیم حاتمی‌کیا (گزارش یک جشن و بادیگارد) و تهمینه میلانی (دو زن، زن زیادی و واکنش پنجم) کار کرده است. بازی‌های درخشان او در سربازهای جمعه، زیر سقف دودی و شیار ۱۴۳ تا به امروز سه سیمرغ بلورین برای مریلا زارعی به ارمغان آورده است. سیمرغ‌هایی که نشان دهنده‌ی توانایی‌های بالای این بازیگر برای بازی در نقش‌های متفاوت است. بنابراین حضور مریلا زارعی در هر دوره جشنواره باعث می‌شود او را یکی از شانس‌های اصلی سیمرغ قلمداد کنیم.
امسال هم زارعی با فیلم صورت فلکی در جشنواره حضور دارد و هیچ بعید نیست که او برای بار چهارم سیمرغ را به خانه ببرد. اگر این فیلم مانند فیلم قبلی حسین دارایی مصلحت فیلم خوبی از کار دربیاید می‌توان شانس زیادی برای مریلا زارعی قائل شد. زارعی نشان داده و ثابت کرده بلد است از پس نقش‌های متفاوت بربیاید و همین موضوع برگ برنده اصلی او برای کسب سیمرغ بلورین امسال است. اگر صورت فلکی مورد توجه قرار بگیرد زارعی هم می‌تواند کاندیدا یا حتی برنده سیمرغ بلورین باشد. در غیر این صورت بسیار بعید است که زارعی این دوره شانس چندانی برای بردن جایزه داشته باشد.
طناز طباطبایی
- فیلم: بی‌رویا (آٰرین وزیردفتری)
دو سال قبل که طناز طباطبایی برای نقش کوتاه اما به شدت متفاوت پروانه سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش مکمل زن را دریافت کرد، کمتر کسی بود که بازی‌های درخشان او در رخ دیوانه، پنجاه قدم آخر، مرهم، خشم و هیاهو و صداها را از یاد برده باشد. به کارنامه کاری طناز طباطبایی که نگاه می‌کنیم کمتر نقش بد و فیلم بدی در کارنامه‌اش به چشم می‌خورد. این حساسیت و سخت‌گیری در تمام این سال‌ها به طباطبایی کمک کرده تا مدام در حال پیشرفت باشد و حتی به سیمرغ بلورین جشنواره فیلم فجر هم برسد.
فیلم بی‌رویا فیلم بازیگر محوری است. با حضور طباطبایی و صابر ابر انتظارات از این فیلم بالا است. با توجه به خلاصه داستان فیلم به نظر می‌رسد طناز طباطبایی محور اصلی داستان فیلم باشد، همان شخصیتی که قرار است در طول داستان متحول شود. اگر طباطبایی بتواند از پس ایفای نقشی که بازی در آن سخت است بر بیاید، می‌تواند به کسب سیمرغ بلورین اُمیدوار باشد.
اما اگر بنا باشد این نقش مانند اکثر نقش‌های سینمای ایران با تم تحول کلیشه‌ای از کار در بیاید نمی‌توان شانس چندانی برای طناز طباطبایی متصور بود. اما طباطبایی در تمام این سال‌ها ثابت کرده که می‌تواند طیف وسیعی از نقش‌ها را جذاب از کار دربیاورد. پس کاندیداتوری و حتی کسب سیمرغ بلورین دوم برای او دور از دسترس نخواهد بود.
نیکی کریمی
- فیلم: دسته دختران (منیر قیدی)
نیکی کریمی کوله‌باری از تجربه و افتخار دارد. در این سال‌ها او بیشتر تمرکز خود را بر روی کارگردانی گذاشته که آتابای آخرین ساخته او بسیار هم مورد توجه قرار گرفت. نیکی کریمی با عروس بهروز افخمی یک شبه رَه صد ساله را طی کرد و به ستاره‌ی بی‌چون و چرای سینمای ایران در نیمه‌ی اول دهه هفتاد تبدیل شد. بعد سارا و پری را با مهرجویی، ردپای گرگ را با کیمیایی، برج مینو و بوی پیراهن یوسف را با حاتمی‌کیا و و دو زن و واکنش پنجم را جلوی دوربین تهمینه میلانی بازی کرد که نتیجه‌اش سیمرغ بلورین بهترین بازیگر زن برای فیلم واکنش پنجم بود. او بعدها با کمک و مشورت عباس کیارستمی کارگردانی را هم تجربه کرد و امسال در مقام بازیگر با فیلم دسته دختران در جشنواره فیلم فجر حضور دارد.
منیر قیدی در ویلایی‌ها نشان داد که کارگردان توانایی است و بلد است داستان‌های زنانه جنگی را خوب تعریف کند. علاوه بر این او توانسته بود از بازیگرانش هم بازی‌های خوبی بگیرد و ثریا قاسمی را بعد از سال‌ها به سیمرغ بلورین دیگری برساند. تمام این‌ها نشان می‌دهد که نقشی که نیکی کریمی در این فیلم بازی کرده یقیناً مورد توجه قرارخواهد گرفت و شانس این را دارد تا برنده سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول زن شود. شاید برای نیکی کریمی این جایزه از اهمیت خاصی برخوردار نباشد اما به هر حال تجربه نشان داده بردن سیمرغ می‌تواند به هر بازیگری برای احیا و دیده شدن کمک کند. اتفاقی که هیچ بعید نیست در این جشنواره برای نیکی کریمی بی‌اُفتد.
