نویسنده: علی زند اکبری
فیلم «احترام» یا «بزرگداشت» عنوان دوپهلویی برای فیلم بیوگرافیک‌وار و موزیکال یکی از خاص‌ترین خوانندگان تاریخ موسیقی با صدایی استثنایی و جادویی (آرتا فرانکلین) است. این عنوان نه‌تنها برگرفته از یکی از آثار معروف این خواننده است، بلکه به‌نوعی به دغدغه‌های شخصی او نیز اشاره‌ای مستقیم دارد. فرانکلین همواره به کسب احترام در طی زندگی خود متعهد بوده است؛ احترامی در قالب یک زن در خانواده و جامعه، احترامی درقالب یک سیاه‌پوست در برابر سفیدپوستان و سیاه‌پوستان افراطی و احترامی در قالب یک خواننده و موزیسینی حرفه‌ای در دنیای موسیقی و مردانه‌ی دوران خود که از بالا به پایین این صنعت را در اختیار داشته است. فرانکلین همواره در کش‌ومکشی سخت و جدی با پدر و همسران خود بوده و البته مردان جامعه‌ای که ازمعصومیت و ضعیفی او سواستفاده می‌کنند.
- بیشتر بدانید
- بررسی و تحلیل فیلم «مموریا» Memoria | تو فکر کردی این حرفا تو هوا گم می‌شند
- یادداشتی بر فیلم «پادشاه ریچارد» King Richard | خانواده زیربنای موفقیت
- تحلیل و بررسی فیلم «ریکاردو بودن» Being The Ricardos | چالشهای یک هنرمند
- نقد و بررسی فیلم «خانه گوچی» House Of Gucci | خانه‌ی پوشالی
او در برابر سختی‌های زندگی تلاش و سرسختی زیادی از خود نشان میدهد تا تمام این فراز و نشیب‌ها را از سر بگذراند. اما همین سختی‌ها آرتای نوجوان را با واقعیت‌های دنیای اطرافش رشد میدهد و نه‌تنها موجب محبوبیتش در دنیای هنر شده بلکه باعث محکم شدن جایگاه اجتماعی‌اش به‌عنوان یک فعال مدنی می‌شود. او سال‌های کودکی را با پدر کشیش خود و یادگیری نواهای کلیسایی می‌گذراند، خطابه‌های خاص پدرش باعث بی‌پروایی او در اجرای موسیقی نیایشی در کلیسا و در برابر انبوه جمعیت می‌شود. همین فعالیت خوانندگی‌اش در گروه کر کلیسا، تارهای صوتی او را به طرز حیرت‌انگیزی منعطف و پر پتانسیل می‌نماید. صدایی که تاریخ موسیقی چاره‌ای جز اطلاق لقب «ملکه سول» به او را ندارد.( موسیقی سول به نوعی موسیقی اطلاق می‌شود که محل به‌وجودآمدنش در کشور آمریکا بوده و ریشه‌اش از موسیقی کلیسایی و آر اند بی نشات می‌گیرد.)
لیسل تامی کارگردان این فیلم در تئاتر نیز سابقه دارد و برنده‌ی یک جایزه‌ی تونی نیز شده است، «احترام» اولین فیلم بلند سینمایی اوست. این فیلم پروژه‌ی بزرگی برای او بوده و برای ترکیب جزییات و فضاهای مورد نظرش با چالشهای بزرگی مواجه شده است. همین‌که این فیلم دو ساعت و بیست و پنج دقیقه زمان دارد و در این زمان طولانی داستان خاصی برای تعریف ندارد، خود گواهی است که کارگردان تازه‌کار باید آزمون و خطای زیادی در این راه تجربه کند. رفت و برگشت‌های شخصیت فرانکلین در طول فیلم گاه ملال‌آور می‌شود؛ اینکه او مثل اکثر خوانندگان معروف در جدل برای حفظ آثارش بارها تلاش می‌کند، شکست می‌خورد و برنده می‌شود. در یک یا دو جای فیلم قابل‌تامل است، اما بیش از آن واقعا تماشاگر را متعجب می‌کند.
تماشاگری که با صدای فرانکلین آشنا است و از موفقیت‌های او در دنیای موسیقی آگاهی دارد و تکرار موفقیت‌های آلبوم‌های او هر بیننده‌ای را خسته می‌کند. قصه‌ی همیشگی شکست‌های عاطفی شخصیت‌های معروف چه در رابطه با همسران و چه با پدران و مادران خود نیز یکی از سوژه‌های اصلی فیلم‌های بیوگرافیک است. اما در کل مدت فیلم به رابطه‌ی او با فرزندانش (که نقش مهمی در قسمت دوم زندگی‌اش داشته‌اند) چندان اشاره‌ای نمی‌شود. یکی از وجوه خاص شخصیت فرانکلین نیز، نقش فعال او در جنبش آزادی‌های مدنی در کنار «مارین لوتر کینگ» فقید است که اتفاقا می‌توانست دستمایه‌‌ی خوبی برای هم‌شکل نشدن اثر با سایر فیلم‌های بیوگرافیک شود. جایی‌که باز لیسل تامی به‌جز چند صحنه چندان توجهی به آن نداشته است.
او بیشتر محو ترانه‌های فرانکلین و نوع شکل‌گیری آنهاست. دقیقا در همین نقطه توجه او، قدرت خوانندگی بازیگر نقش اولش «جنیفر هادسن» که قبلا در سال ۲۰۰۶ و در فیلم «دختران رویایی» بیل کاندن در نقش یک خواننده اسکار بهترین نقش دوم زن را به‌دست آورده بود نیز کمکش می‌کند. قدرت این بازیگر در خواندن موسیقی با صدایی قابل‌انعطاف، کارگردان را از بارگذاری صدای خواننده‌ی اصلی بی‌نیاز نموده است. از این‌رو یکی از نقاط مثبت فیلم بازی «جنیفر هادسن» است که همچون فیلم سال ۲۰۰۶ خود چنان قدرتمند ظاهر شده است که هر بیننده‌ای او را بیشتر از بازیگری، خواننده می‌پندارد. بدون‌شک ستاره‌ی فیلم هادسن است که می‌تواند با توانایی‌های منحصر‌به‌فرد خود در دنیای واقعی جدی‌تر به کسب‌و‌کار صنعت موسیقی بپردازد.
از سویی دیگر دیدن بازی متوسط فارست ویتاکر با تجربه در نقش پدری متعصب و دیکتاتورمعاب نیز تاسف‌انگیز است. او بازیگری است که تماشگران سینما خاطرات خوبی از بازی‌هایش در فیلم‌هایی همچون «روح سگ: شیوه سامورایی» جیم جارموش و یا «پیشخدمت» لی دانیلز در ذهن دارند. به هر صورت دیدن فیلم «بزرگداشت» یکی از خاص‌ترین خوانندگان تاریخ، خالی از لطف نیست؛ فردی‌که علاوه‌بر انجام فعالیت‌های هنری با نژادپرستی سیستماتیک در حرفه و جامعه‌اش نیز جنگید تا محبوبیتی ابدی در تاریخ کشورش را از آن خود کند.
