جشنواره‌های فیلم هر ساله در سراسر دنیا برگزار می‌شوند جزو اتفاقات مهم هنری و سینمایی محسوب می‌شوند که نتایج این جشنواره‌ها علاوه بر آنکه برای هنرمندان و دست‌اندرکاران سینما و عرصه فیلم سازی دارای اهمیت است، برای دولت‌ها و دست‌اندرکاران و مسئولین حوزه‌ی فرهنگ و هنر نیز از اهمیتی خاصی برخوردار است، چه آنکه می‌توان عملکرد نهادهای فرهنگی و هنری و متولیان آن را از طریق دستاوردهایی که در جشنواره‌های شاخص حاصل می‌گردد، ارزیابی کرد.
یکی از جشنواره های مهمی که در حوزه‌ی فیلم و سینما در ایران برگزار می‌شود، «جشن حافظ» است، که در کنار «جشنواره‌ی فیلم فجر»، «جشن خانه سینما» و «جشن انجمن منتقدان» از جشنواره‌های مهم ایران محسوب می‌شوند.
« جشن حافظ» برخلاف اغلب جشنواره‌ها، تنها محدود به آثار و فیلم‌های سینمایی نمی‌شود و دربرگیرنده‌ی آثار و تولیدات تلویزیونی و شبکه‌ی خانگی از ابتدای فروردین تا اسفندماه همان سال نیز می‌شود. از این روی داوری این جشنواره، گستره بیشتری را دربر می‌گیرد.
تاریخچه جشنواره حافظ
«جشن حافظ» یا «جشن دنیای تصویر» هر ساله در راستای تقدیر از دستاوردهای سینمای ایران، توسط مجله‌ی دنیای تصویر، برگزار می‌گردد. این جشنواره مستقل که اولین بار در سال ۱۳۷۶ به همت علی معلم بنیانگذار و سردبیر مجله‌ی دنیای تصویر، برگذار شد. از آن پس نیز این جشنواره ( به استثنای سال ۱۳۹۹ که به دلیل همه‌گیری کرونا این جشنواره لغو شد) به صورت منظم برگزار شده است. امسال نیز بیست‌و یکمین دوره از این جشنواره برگزار خواهد شد.
رویکرد و سیاسیت «جشن حافظ»
جشن حافظ یک جشن مستقل و فراجناحی در سینما است که رویکردی همه‌جانبه برای بررسی و داوری آثار سینمایی دارد. در جشن حافظ، سینمای پرفروش و به‌اصطلاح عام در کنار آثار تولید شده در بخش هنر و تجربه در کنار هم قرار می‌گیرند و موردتوجه و بررسی واقع می‌شوند.
جایزه جشن حافظ یک مجسمه نگارشی است که شبیه به فرم نوشتاری فارسی کلمه «حافظ» است.
بخش‌های رقابتی در جشن حافظ
برندگان این مراسم توسط هیئت داوران از جمله نویسندگان و منتقدین دنیای تصویر انتخاب می‌شوند.
نامزدها از میان فیلم‌های سینمایی و مجموعه‌ها سریال‌های تلویزیونی و شبکه‌ی خانگی که در یک سال پخش می‌شوند انتخاب می‌شوند. فیلم‌های حاضر درجشنواره‌ی حافظ در بخش‌های زیر با یکدیگر به رقابت می‌پردازند.
بهترین فیلم
بهترین کارگردانی
بهترین فیلمنامه ( اصلی یا اقتباسی)
بهترین فیلمبرداری سینمایی
بهترین موسیقی متن
بهترین دستاورد فنی و هنری
بهترین بازیگر نقش اول مرد (دو جایزه)
بهترین بازیگر نقش اول زن (دو جایزه)
بهترین خواننده تیتراژ فیلم و مجموعه تلویزیونی
بهترین مستند
بهترین مجموعه تلویزیونی
بهترین کارگردان تلویزیونی
بهترین فیلمنامه تلویزیونی
بهترین بازیگر مرد درام تلویزیونی
بهترین بازیگر مرد کمدی تلویزیونی
بهترین بازیگر زن درام تلویزیونی
بهترین بازیگر زن کمدی تلویزیونی
بهترین چهره تلویزیونی
جایزه هیئت داوران
جایزه یک عمر فعالیت هنری
جایزه ادبیات سینمایی
بهترین بدلکاری (از ۱۴۰۰)
مدال یادبود عباس کیارستمی (از ۱۳۹۵)
پس از فوت عباس کیارستمی بخشی با عنوان «نشان عباس کیارستمی» به جشن حافظ اضافه شد که این نشان به فیلم‌های تجربی و هنری تعلق می‌گیرد. در واقع به کل کارنامه‌ی یک فیلمساز توجه می‌شد نه این‌که تنها یک فیلم او مورد بررسی قرار گیرد.
